SEYFİ ÇELİKKAYA
Türkiye’nin önemli tarım bölgesi Yozgat’a özgü sofralık yaş üzüm üretimini teşvik etmek, geliştirmek amacıyla 1991 yılında hazırlanan proje kapsamında yöreye özgü çeşitlerin geliştirilip, korunmasına yönelik çalışmalar devam ediyor. Yozgat Bozok Üniversitesi tarafından yapılan alan taraması ile belirlenen yöresel üzüm çeşitleriyle ilgili toplanan bağ çubukları aşılanıp, serada toprakla buluşturuldu.
Yozgat Bozok Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Tuğrul Yakupoğlu, Türkiye’nin önemli tarım bölgesi Yozgat’a özgü sofralık yaş üzüm üretimini teşvik etmek, geliştirmek amacıyla 1991 yılında hazırlanan proje kapsamında çalışmaların devam ettiğini belirterek, "Yozgat, İç Anadolu bölgesinde çoğunlukla yağışa bağlı amiyane tabirle kuru tarım sistem içerisinde çiftçilik yapılan bir alan olmakla beraber önemli bir bağcılık bölgesi. Çok önemli çeşitlerimiz var, Şahmuratlı gibi yerel çeşitlerimiz var" dedi. Yozgat Bozok Üniversitesi Ziraat Fakültesi tarafından hazırlanıp uygulamaya konulan proje ile bağcılığın modernize edilerek, canlandırılması hedeflendi. Bu kapsamda, yerel asma çeşitleri farklı Amerikan asmaları üzerine aşılandı.
"YOZGAT'A İLK DEFA YEREL ÇEŞİTLERLE BİRLİKTE BİR KOLEKSİYON PARSELİ KURULACAK"
Yozgat Bozok Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Tuğrul Yakupoğlu, Yozgat’ın İç Anadolu bölgesinde çoğunlukla yağışa bağlı, kuru tarım sistemi içerisinde çiftçilik yapılan bir bölge olduğunu hatırlatarak, önemli bir bağcılık bölgesi olduğunun da altını çizdi. Şahmuratlı gibi çok önemli yerel üzüm çeşitlerinin olduğunu aktaran Yakupoğlu, "Bu proje kapsamında Yozgat'a ilk defa yerel çeşitlerle birlikte bir koleksiyon parseli kurulacak, yerel üzüm çeşitleriyle birlikte. Bu bu denemelerden alacağımız dönüşlere göre cevaplara göre biz yöre çiftçimize yönelik olarak bazı tavsiyeler geliştireceğiz. Bu tavsiyeler sayesinde çeşitlerimiz bir nevi koruma altında kalmış olacak, hem de çiftçimiz doğru tarım pratikleri konusunda bilinçlendirilmiş olacak" dedi.
Dünyadaki küresel birçok sorunun altında da beslenmenin, dolayısıyla tarımın yattığını aktaran Yakupoğlu açıklamasında şunları söyledi:
"Avrupa Birliği bile ilk Avrupa Ekonomik Topluluğu olarak kurulduğunda ilk önce tarım politikalarını belirlendi ve ada ülkelerin tarım politikasını benimsemesi kendisinden beklendi. Dolayısıyla ülke tarımını belli bir yere getirmekte de özellikle belli alanlarda ihtisaslaşmış üniversitelerin çok büyük rol oynadığı yadsınamaz bir gerçektir. Biz de yöremizde Yozgat Bozok Üniversitesi Ziraat Fakültesi olarak yine kararlılıkla başarıya mottosu peşinde tarıma yönelik olarak gerek yöre çiftçimize gerek üreticilerimize doğru bilgiyi sağlamak için elimizden geleni yapıyoruz."
“YEREL ÇEŞİTLERİN KORUMA ALTINA ALINMASI GEREKİYOR”
Yozgat Bozok Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü Bağ Yetiştirme ve Islahı Bölümü Ana Bilim Dalı Öğretim Elemanı Araştırma Görevlisi Dr. Selda Daler, Yozgat’ta eski sistem bağcılık faaliyetlerinin yaygın olarak devam ettiğini, yerel çeşitlerin korunmasının yanında, çoğaltılarak verim ve kalitesinin artırılmasına yönelik çalışmalar yaptıklarını söyledi. Daler, Yozgat Bozok Üniversitesi tarafından hazırlanıp, uygulamaya konulan projede gelinen noktayı şöyle özetledi:
"Bu projede farklı Amerikan asmaları üzerine aşılanan Yozgat ilinin yerel üzüm çeşitlerinin kaynaştırma odası performansları, aşı randımanı, fidan randımanları ve kalite inceliklerini inceleyeceğiz. Daha sonra tutma oranlarına bakacağız. Bu şekilde en iyi uyumu gösteren anaç ve çeşit kompozisyonları belirlenecek, test edilecek, bağlarda. Bu kombinasyonları öneriyor olacağız çiftçilerimize. Daha önce aşılama işlemini gerçekleştirmiştik fidanlarımızın. Bunlarla kaynaşma işlemi gerçekleşti ve şu anda burada dikim aşamasındayız. Yozgat yöresine çok yaygın olarak yetiştirilen köle doyuran, kibri üzümü, Şahmuratlı üzümü, horoz üzümü, gelinparmağı gibi yörede yaygın olarak yetiştiriciliği yapılan çeşitlileri farklı anaçlar üzerinde performanslarını değerlendireceğiz. Bu çeşitler içerisinde en iyi uyumu gösteren kombinasyonları üreticilerimize tavsiye edeceğiz. Bu şekilde hem fidan randımanı ve kalite kayıplarının önüne geçilmiş olunacak hem de ekonomik olarak fayda sağlamış olunacak. Yozgat’ta şu anda eski bağcılık yapıyor ve modern bağların bulunmadığını görüyoruz. Bu nedenle bunları yaygınlaştırmak için yerel çeşitleri farklı anaçlar üzerine aşılayıp, bunları çoğaltmaya çalışıyoruz. Eski bağcılık sistemi Yozgat’ta şu anda çok yaygın. Bu nedenle yerel çeşitlerin koruma altına alınması gerekiyor çünkü her geçen gün azalıyor. Bunlar koruma altına almak amacıyla biz de farklı anaçlar üzerinde performansını değerlendiriyoruz."