KEMAL ONUR ATALAY
Aksaray Kasaplar ve Besiciler Odası Başkanı Kadir Eser, "Bugün kasabın 170 liraya kestiği dana, maliyeti ile tezgâha koyması için 210-220 lira gibi bir rakama mal olur. Kasaplarda etin kilosunu 210-220 liraya veriyor ve kasap da para kazanmıyor besici de para kazanmıyor. Maliyetlerin yüksek olması, canlı hayvan fiyatlarının çok yüksek olmasına karşılık etin fiyatı kasaplara ve üreticiye para kazandırmıyor" dedi.
Aksaray Kasaplar ve Besiciler Odası Başkanı Kadir Eser, kırmızı et fiyatlarının yüksek olmadığını, girdilerin üreticiye getirdiği maliyetlerden dolayı et fiyatlarının yükselişe geçtiğini belirtti. Kadir Eser, şunları söyledi:
"BESİCİLER GERÇEKTEN ZOR DURUMDA"
"Besicilerimiz mutlu değiller. 290 TL'ye alınan yemin torbası 340 liraya kadar çıktı ve sürekli yükseliyor. Girdilerin yükselmesinden dolayı üreticiler ete zam yapamıyorlar. Yine samanın balyası bin 500 TL iken şu an 4 bin 500 TL oldu. Yüzde 300 zam gelmiş, sadece arpa yerinde seyretmiş. Arpanın fiyatı ise 6 bin TL iken şu an 7 bin TL olmuş. Yonca 2 bin 800 lirayken 6 bin 500 lira olmuş. Besici bu girdilerden dolayı çok mağdur oluyor. Kaba yem maliyeti çok yüksek. Çoban ücretleri yine aynı şekilde iki katı olmuş. 5 bin liraya çalıştırdığımız çoban maaşı 11-12 bin TL civarı. Besici para kazanmıyor. Burada bir danamız var, bu dananın fiyatı şu an 32 bin. Bu danayı 32 bin liraya işletmeye koyduğumuz zaman 13-14 ay içerisinde ancak kesimi gelir. Bu süre zarfında yıllık ortalama 35 bin TL'lik yem maliyeti vardır 35 bin+35 bin 75 bin TL'ye mal olur bu. Danadan para kazanmamız için 170 liraya kesmemiz için bu dananın 500 kilo olması gerekir. Öyle bir imkânı da yok. 12 ay sonra bu dana en fazla 380-400 kilo kesilir. Besici gerçekten zor durumda.
"TÜKETİCİ UCUZA ET VE SÜT ÜRÜNLERİNE ULAŞABİLİRDİ"
Besici gerçekten zor durumda. Biz hem besiciye hem kasaplara hitap ediyoruz. Bugün kasap 170 liraya kestiği dana, maliyeti ile tezgaha koyması için 210-220 lira gibi bir rakama mal olur. Kasaplarda etin kilosunu 210-220 liraya veriyor ve kasap da para kazanmıyor besici de para kazanmıyor. Maliyetlerin yüksek olması, canlı hayvan fiyatlarının çok yüksek olmasına karşılık etin fiyatı kasaplara ve üreticiye para kazandırmıyor. Sütün para etmemesinden dolayı geçmiş olduğumuz aylarda vatandaş süt ineklerini kestiriyordu. Bu aralar sütteki artan fiyattan dolayı üretici süt ineklerini kesime göndermiyor. Keşke önceden bu durumlara müdahale edilseydi süt fiyatı yüksek tutulup üretim desteklenseydi. Gerek et gerekse süt ve süt ürünleri açısından Türkiye, kendisine yeter. Tüketici ucuza et ve süt ürünlerine ulaşabilirdi."
"OLABİLDİĞİNDE KÜÇÜLMEYE GİTTİK, ZARAR EDİYORUZ"
Aksaray'daki üreticilerin ve besicilerin yüzde 30'unun işletmelerini kapattığının da altını çizen Eser, "Kendimden örnek vermek istiyorum; 300 baş büyük hayvanım vardı. Şu an olabildiğince sektörde küçülmeye gittik 220 baş hayvanım kaldı. Önceden 7 bin liraya hayvan alıp 5 bin TL yem yediriyorduk, kesiyorduk 15 bin lira tutuyordu ve çok güzel para kazanıyorduk. Şimdilerde danayı 170 bin TL'ye kesiyoruz zarar ediyoruz" ifadelerini kullandı.
"ET FİYATLARINDAKİ YÜKSELİŞ KURBAN BAYRAMI'NA DA YANSIYACAK"
Kurban Bayramı'nda et fiyatlarının artmasının etkisinin görüleceğini de belirten Eser, şu değerlendirmeleri yaptı:
"Fiyatlar gün gün yükseliyor. Yine de birçok gıda ürünü ile kıyaslarsanız etin fiyatı stabil. Bugün marketlerde 5 litrelik bir ayçiçek yüzde 400-450, kuru bakliyatlara baktığımız zaman yüzde 300-400 enflasyon artışı var. Et mutfağın en önemli besin kaynağıdır. Diğer fiyatlarla kıyasladığımız zaman etin fiyatı yüksek gibi görünse de aslında gayet iyi durumda. Besici bu halde zarar etmekte. 7 kişilik bir kurban 100 bin TL'den aşağı değildir. Kurban öncesi 60-70 bin liradan başlayan büyük başlar 100-150 bin TL aralıktaki fiyatı görür."
"MÜSAADE EDİN DE BU ÇİFTÇİ BİR KAZANSIN"
Besicilik yapan Duran Şahin adlı üretici de yaptığı açıklamada şunları söyledi:
"Et fiyatlarına yüksek diyorlar. Aslında bir senedir et fiyatları yerinde sayıyor. Girdi maliyetleri birden yükseldiği için fiyatların da yükseleceği belliydi. 100 gram bisküvi 30 TL. Kimse onun üzerine gitmez, bir kola 25 TL kimse onu dile getirmez. Kırmızı et ve süt ürünlerine zam geldiği zaman herkes her şeyi biliyormuş gibi yorum yapıyor. Yemin fiyatı, verilen emeğin değeri burada bir hayvan kesimi var. Müsaade edin de bu çiftçi bir kazansın. Ellerine hesap makinelerini alıyorlar, bu hayvanlar ne yer işçiliği nedir, bu hayvanın veterinerlik hizmetleri vardır, ilaçları vardır. Kimse bunları hesaplamıyor. Şimdi ülkede büyükbaş canlı hayvan sıkıntısı var etin yükselmelerine müdahale etmeyin. Besici çekildi mi geri gelmez malzemelerini satar. Benim bir arkadaşımın 300 büyükbaş hayvanı vardı sattı gitti güvenlik görevlisi oldu.
"BAKIN BU FATURALAR ÇOK AĞIR ÖDENİR"
500 bin liralık süt verdiysem 600 bin liralık yem aldım. Hiç kimse bunlara müdahale etmiyor. Besicilik sektöründe kalabilmek için girin internet sitemi vereyim diyeceğime bakın, birçok daire ve mülk satmak zorunda kaldım. Ziraat Bankası'na kredi için ipotekler veriyoruz ama ben kredi istediğim zaman 100 bin liraya 60 bin lira veriyor. Benim suçum ne, üretici olmak mı? Bakın bu faturalar çok ağır ödenir. Biz vatanımızı seven insanlarız ama üreticinin sorunlarıyla kimseye ilgilenmiyor."