DAVUT GÜLEÇ
Kayseri Komando Çarşısı’nda esnaflarından Ömer Sofuoğlu, “Hepimiz bir süreçten geçtiğimiz gibi rütbelilerimiz de askerlerimiz de bu süreçten geçiyor. Şu anda bir süreçten geçiyoruz. Zamlar belimizi büktü. Giderimiz de fazla. Yüzde 30-35’lere kadar iş oranımız bile düştü” dedi.
Kayseri’de 1975 yılında açılan “Komando Çarşısı” esnafı sorunlarını ANKA Haber Ajansı’na aktardı. Esnaf Ömer Sofuoğlu, işlerinin azaldığını ancak fiyatların arttığını belirtti. Sofuoğlu, şunları söyledi:
“Baba mesleği, bu işi yapıyoruz, bu işle uğraşıyoruz. Askerlerimize her türlü askeri malzeme olarak, yeni giden subaylarımıza, astsubaylarımıza, kısa dönem adaylarımıza, uzman çavuşlarımıza elimizden geldiğince bütün malzemeleri bulundurup, satmaya çalışıyoruz. Atletimiz var, külotumuz var, çorabımız var, iç çamaşırı, pantolon, gömlek, palaska, güvenlik malzemesi, polislerimize silah kılıfları, hepsini bulunduruyoruz.
"ZAMLAR BELİMİZİ BÜKTÜ"
Hepimiz bir süreçten geçtiğimiz gibi, rütbelilerimiz de askerlerimizde bu süreçten geçiyor. 1,5 yıldır çarşı izni olmasa da Rabbim bir şekilde rızkımızı veriyor. Giderimiz de oluyor da doğal gazdır, elektriktir, vergilerimizdir; maalesef hepsini karşılayamıyoruz. Şu anda bir süreçten geçiyoruz. Vergileri biraz daha düşürmesini, doğal gaz, elektriğe haddinden fazla mesela zam geldi. Fiyatları biraz daha çekebilirlerse bizim için daha iyi olur. Ondan sonra gerçekten zamlar belimizi büktü. Giderimiz de fazla. Gelir ister istemez çok azaldı.
"GEÇEN SENE 35 LİRAYA ALDIĞIMIZ ÜRÜN ŞİMDİ 60 LİRA"
Aldığımız mal, ürünlere devamlı zam geliyor. Geçen sene aldığımız, örnek veriyorum, 5 liraya aldığımız çorap şu anda 13 lira, 8 lira, 9 lira oldu. Yani 8 lira ile 13 lira arasında değişiyor. Geçen sene mesela işlik takımımız var 35 liraya aldığımız ürün şu anda 55 liraya 60 liraya yakın girdisi var. Bunu kaça satacağımızı şaşırır duruma geldik.
"İŞLERİMİZ 2 YILDA YÜZDE 30’A DÜŞTÜ"
Yüzde 50 ile yüzde 80 arasında tekstil ürünlerinde fiyat artımı oldu. Bunu müşteriye tamamını yansıtamıyoruz maalesef. Müşteri yok ki fiyatı yansıtalım. Bayağı zorluk çekiyoruz bu konuda. İş oranımız bile eski iş oranına göre bundan 1,5-2 yıl öncesine kıyaslarsak yüzde 30’lara kadar düştü. İki yıl önce ile bu arasında yüzde 30-35’lere kadar iş oranımız bile düştü. İnşallah iyiye gider diye ümit ediyoruz. Askerimizde çıkmıyor maalesef. Üniversite gençlerimizde geliyor. Öğrencilerimizde geliyor. Ama eskiye nazaran fiyatlar arttığı için alım gücümüzde, satım gücümüzde çok düştü. Yüzde 30-35’lere kadar maalesef düştü.”
Komando Çarşısı esnaflarından Naci Özer’de ekonomik anlamda içinde bulundukları sıkıntıyı anlatırken şunları söyledi:
"BİR HAFTA SİFTAHSIZ GİDİP GELDİĞİM GÜNLER OLUYOR"
“Yine ilgi var ama pandemi çıktı çıkalı askerimiz çıkmadığı için zor durumdayız. Fiyatlar bir yılda bana göre yüzde 150 arttı. Müşteriye yansıtamıyoruz. Gelirimiz, giderimizi karşılamıyor. Bu işin yalanı yok. Özellikle ben bazen dükkanım içerde olduğu için bir hafta siftahsız gidip geldiğim günler oluyor. Valla devletimiz bize 2 bin lira, 3 bin lira, 4 bin lira gibi yerine göre para verdi. Onlarla şimdiye kadar geçindik. Sattığımız ürünler atlet, külot, çorap.
Burada çeşit olarak 60-70 tane var ama bir o kadarda eksik var. Biz onları müşteriye yansıtamıyoruz. Nerede ucuz var diye çarşıyı dört dönüyoruz. Fiyat aynı. Geçen sene çorap 5 liraysa bu senede 5 lira. Gelirimiz, giderimizi kesinlikle karşılamıyor. Devletten beklentimiz şu küçük esnafı vergiden muaf edecekti, inşallah biz de o sınıfa gireriz.”
Çarşı esnaflarından Ali Özyürek’te sattıkları ürünlerin fiyatlarını şöyle açıkladı:
“Şu sırt çantaları dağcı olanlar 200 lira 225 lira civarında. Küçük boyları var. Küçük boyları da 100-125 lira arasında. Bu giyimler, bu polar mesela 150 lira. Bu sofje soğuk iklimde giyilir, bu 250 lira. Bunlarda jandarmanın asayiş montları. Bunlar kışlık. Bunlarda 300-350 lira arası. Bunlar yazlık gömleklerimiz. Bunlar 125 lira. Kamuflaj bu da aynı. Polarlarımız var jandarmamızın, bu da 160 lira. Bu çocuk polis kıyafeti bu 100 lira. Bunun içinde şapkası var, kemeri var çocuklar için. Polis tişörtlerimiz şöyle göstereyim. Bunlar 125 lira. Güvenlik yeleği o. Fiyat 100 lira.”
BAZI DİĞER ÜRÜN FİYATLARI
Komando çarşısında satılan bazı ürünlerin ortalama fiyatları şöyle.
Çorap 4-10, atlet 10-12, külot 8-10, çanta 35-100, eldiven 5-60, şapka 15, kamuflaj 200-300, av bıçağı 100-150, silah kılıfı 20-80, palaska 10-25, arma 5-10, bere 25, polar 80-125, bot boyası 10, asker botu YDS 550, Vogel bot 465, Lova bot bin 800, rütbeler ise 15 lira.
GÖRÜNTÜ DÖKÜMÜ:
* Ömer Sofuoğlu
* Naci Özer
* Ali Özyürek