ESMA TURAN
Muğla'nın Datça ilçesinde bulunan ve 1901 yılından 2001 yılına kadar cezaevi olarak kullanıldıktan sonra kapatılan eski Datça Cezaevi, ilçe belediyesi tarafından restore edilerek 'Demokrasi Evi’ne dönüştürülüyor. Datça Belediye Başkanı Gürsel Uçar, Ahmet Taner Kışlalı Caddesi üzerinde bulunan cezaevini, Demokrasi Evi olarak Kışlalı’nın ölüm yıldönümünde hizmete açmayı hedeflediklerini belirtti.
Datça’da Kavakyanı mevkiinde, Ahmet Taner Kışlalı Caddesi’nde bulunan ve 1901 yılından 2001 yılına kadar cezaevi olarak kullanıldıktan sonra atıl kalan cezaevi, 8 kişilik kapasitesiyle Türkiye'nin en küçük cezaevi olma özelliğine sahip. 12 Eylül darbesinin ardından Bülent Ecevit'in tutuklu kaldığı dönemde hapis yatmak istediği cezaevi olarak da bilinen eski Datça Cezaevi'nde, iki yıl önce başlayan restorasyon çalışmalarında son aşamaya gelindi. Cezaevi, Demokrasi Evi olarak Ahmet Taner Kışlalı’nın ölüm yıldönümü olan 21 Ekim’de hizmete açılacak.
Datça Belediye Başkanı Gürsel Uçar, tarihi cezaevinin 2017 yılında özel mülkiyetlerle birlikte 356 bin liraya kamulaştırıldığını söyleyerek, “Bu binanın kaç yılında yapıldığı ile ilgili bir bilgimiz yok ama 1901 yılında Datça Cezaevi olarak kullanılmaya başlandığını biliyoruz. Binanın geçmişine baktığımız zaman cezaevinden önce bir kahvehane olabileceğini düşüyorum. Çünkü bizim şömine dediğimiz ocak, yerden aşağı yukarı 1 metre yüksekliğinde. Eskiden kahve olarak kullanılan ocaklar yerden 1 metre yüksekte olurdu. 2002'ye kadar cezaevi olarak kullanıldı. Burası çok büyük bir cezaevi değil. 1972'lerde vatandaşlar sadece gece burada yatmaya gelirdi. Gündüzleri herkes kendi işindeydi” dedi.
Demokrasi Evi’nin, 21 Ekim 1999’da bombalı bir suikasta kurban giden Prof. Dr. Ahmet Taner Kışlalı’nın ölüm yıldönümünde hizmete açmalı hedeflediklerini belirten Uçar, şöyle konuştu:
“Bana göre çok tarihi yapı. Burayı, imar planlarında yeşil alanlar içerisinde kalıp, eski bir yapının bir kültür varlığı olarak gelecek nesillere miras bırakma adına yeniden restore edip, Demokrasi Müzesi olarak ismini koymuştuk ama Demokrasi Evi olarak değiştirip 21 Ekim'de, Ahmet Taner Kışlalı'nın ölüm yıldönümünde hizmete açmak istiyoruz. Karşımızdaki güzel küçük bir parka da Ahmet Taner Kışlalı'nın heykelini koyup onu da burada ölümsüzleştirmek istiyoruz.”
ECEVİT, BURADA HAPİS YATMAK İSTEDİ
12 Eylül darbesinin ardından tutuklanan CHP eski Genel Başkanı Bülent Ecevit, Sıkıyönetim Komutanlığı'na başvurarak Datça Cezaevi’ne naklini istemişti. Sıkıyönetim Komutanlığı bu talebi kabul etmeyince, Ecevit'in bu isteği gerçekleşememişti. Datça Cezaevi, 2001 Temmuz'unda Adalet Bakanlığı tarafından tasarruf tedbirleri gerekçe gösterilerek kapatılmıştı.