GENÇAĞA KARAFAZLI Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 6 lira 70 kuruş olarak açıkladığı yaş çay alım fiyatına çay üreticileri tepki gösterdi. Trabzonlu bir çay üreticisi, "Çay Kanunu’nu niye çıkarmıyorlar? Hep zenginin peşinden gidiyorlar. Erdoğan niye köylüyü, vatandaşı dinlemiyor? Rizeliyi, gitti kandırdı orada. Niye vatandaşın peşine gelmiyor hiç? Bir de oy isteyeceksin bizden. Bak, seneye böyle olmayacak ama, çünkü seçim var" dedi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rize-Artvin havaalanının açılışında, 2022 yılı için yaş çay alım fiyatını 6 lira 70 kuruş olarak açıkladı. Ancak Trabzonlu çay üreticileri bu rakamı yetersiz buldu. Trabzon’un Of ilçesinde çay üreticiliği yapan Habip Meriç, şunları söyledi: "ÇAYA GERÇEK FİYAT VERİLENE KADAR MÜCADELE EDECEĞİZ" "Çayı elde etmek için kullandığım gübreye yüzde 300 zam geldi. Diğer alt ürünler benzin, mazota yüzde 230 zam gelirken ben çaya yüzde 70 zammı uygun bulmuyorum. Bunu da yüzde 70 olarak algılamamak lazım, çünkü bu çayın tamamını ÇAYKUR’a satamıyoruz kota uygulamaları nedeniyle. Bunun büyük bir bölümünü özel sektöre satacağız. Özel sektör çaya bu parayı vermeyecektir. Ne verecektir; 4 liradan, 3 liradan veya 5 liradan bizim çayımızı alacak. Ortalamaya vurduğun zaman, açıklanan 6,70 kuruş, düşecek 5 liraya. Bunu da biz uygun bulmuyoruz. Çayda taban fiyat uygulaması istiyoruz. Taban fiyat uygulamazsa bizi özel sektörün kucağına atacak. Bu çözümleri üretmeleri gerekiyor. Biz de bu konuda mücadele edeceğiz, hakkımızı isteyeceğiz. Biz, Çay Meclisleri oluşturduk, bu konuda vatandaşla diyaloğa geçtik. Arkadaşlarımızla birlikte biz, bu fiyatları uygun bulmuyoruz. Biz, geçerli fiyatları alana kadar bu mücadele son bulmayacaktır." "ERDOĞAN KÖYLÜYÜ, VATANDAŞI DİNLEMİYOR" “Çay Kanunu’nu niye çıkarmıyorlar? Hep zenginin peşinden gidiyorlar” diyen başka bir üretici ise "Erdoğan niye köylüyü, vatandaşı dinlemiyor? Rizeliyi, gitti kandırdı orada. Niye vatandaşın peşine gelmiyor hiç? Bir de oy isteyeceksin bizden. Bak, seneye böyle olmayacak ama, çünkü seçim var. Özel sektöre dayanacak parayı, özel sektör taban fiyattan çay alacak. Özel sektör bu sene vatandaştan beş liraya çay alacak veya almayacak, gidecek ÇAYKUR’dan 22 liraya kuru çay alacak. Aynı tas, aynı hamam" dedi. Özel sektöre mahkûm edildiklerini söyleyen diğer bir çay üreticisi de "Kesinlikle memnun değilim. En büyük isteğim, bizi özel sektöre mahkûm etmemesi. Çay fiyatı 7 lira oldu ama bunun yarısını devlete verebileceğiz, kota uygulaması var biliyorsunuz. Özel sektör bizden ortalama olarak 4 liradan çay alacak. Bu da devletin açıkladığı 7 lira taban fiyatın 5 liraya düşeceğini gösteriyor. TÜİK açıklamasında enflasyon yüzde 70 ama bizim düşüncelerimize göre yüzde 100'ü geçtiği bir zamanda yüzde 70 artışı ben doğru bulmuyorum. Sayın Cumhurbaşkanımızın Rize’deki konuşmasında özel sektörle ilgili hiçbir şey konuşmaması bence düşündürücü" diye konuştu. "BANA FİYAT VERME, ÇAYIMI SATIN AL YETER" Çay fiyatının 30 TL de olsa anlam ifade etmediğini söyleyen Harun Saral, "Çay fiyatı hiç önemli değil. Çayı alacak mı benden? Ben, 2,5 liraya çay satıyorum özel sektöre. Önemli olan, bunu çözeceksin. Çaya ver 30 lira, hiç önemi yok ki çayı almadıktan sonra. Açıklanan fiyat iyi, normal ama ben şimdi özele 3 liradan çay sattığım zaman bin liraya gelir benim çayımın fiyatı. Kırması var, masrafı var, bin liraya satmış olurum. Sen ver ona 30 lira, ne kıymeti var verdiğin fiyatın" dedi. Özel sektörü eleştiren Mehmet Bayraktar ise "Çayı devlet alacak, özel sektöre devlet satacak. Reis onu becerir, o düzeni. İsterse bedava versin çayı ona, ama benim çayımı alsın; kime, nasıl, ne fiyata verirse versin. Benim çayımı devlet alsın, sorun biter. Reis bu işi iyi bilir, ben AKP’liyim" diye konuştu. "ÖZEL SEKTÖRÜ DENETLEYEN YOK" Aytekin İhtiyaroğlu adlı çay üreticisi ise şunları söyledi: "Bu Çay Kanunu çıkmadan vatandaş her zaman mağdur olacak, çünkü özel sektörü denetleyen yok. Nasıl gittin marketi denetledin de cezalar yağdırdın, bu özel sektörü de denetle de bunlara da bir şey yağdır da bunlar da bir şey anlasın da bu insanları mağdur etmesinler. Öyle bir çay verdi ki özel sektöre üç senelik kuru çay verdi. Gelip benden 7 liraya o çayı almayacak özel sektör. Niye almayacak; zaten deposunda kuru çay var. Biz istiyoruz ki devlet bizden hangi fiyata alıyorsa özel sektörde aynı fiyata alsın. Özel sektör devletten öyle bir fiyata kuru çay aldı ki. Biz çiftçiyiz, üreticiyiz; çiftçiye neden vermiyorsun o fiyata? Özele veriyorsun, 60 liralık kuru çayı 24 liraya veriyorsun. Niye? Ben sana verdim onu 4 liraya, sen bana niye 24 liraya vermiyorsun o kuru çayı da ben gidiyorum marketten 60 liraya alıyorum o çayı. Gidin bakın, markette 60 lira bir kilo kuru çay.” “BU FİYATLA KİMİ KANDIRIYORSUNUZ” Özel sektörün devletin açıkladığı fiyatın altında çay almasına tepki gösteren Muzaffer Çakıroğlu adlı yurttaş da "Fiyatın açıklanması yeterli olmuyor. Açıklanan fiyatla sözler tutulmuyor. Akkuş’a, Doğuş’a 22 liradan devlet kuru çay satıyor, özel sektör benden alıyor onu 4 liraya. 10 lira olsa fiyatı ne fark eder? Yani devlet bana 10 lira fiyat verse gene ben Akkuş’a müstahsilim, 2,5 liraya çay satacağım. Kimi kandırıyoruz? Özel sektör almıyor. Özel sektöre aldırıyorlar. 600 ton kuru çayı devlet, geçen sene özel kuruluşa verdi 22 liradan. Bana da bunu satıyor devlet, 45 liradan. Ben de onun müstahsiliyim. Ben 1 lira eksik alamıyorum, oraya 22 liradan veriyor kuru çayını. Özel sektör de yaş çayı benden alıyor 2 bin 400'e. Devlet 10 bin lira verse ne ifade eder ki" dedi. "ÖZELE KARŞI DEĞİLİZ, MEKANİZMA DOĞRU İŞLEMELİ" Bir üretici ise "Fiyatı güzel buluyorum, Allah bereketini bol versin. 70 lira da verse bereket olmadıktan sonra yetmez. Bereket Allah’tan, hizmet devletten, hayırlı olsun. Özeli kaldıralım o zaman. Gelsin, devlet yapsın bin tane fabrika diyelim; alsın, yapsın, kendisi işletsin. Ama devlet o zaman nasıl yürüyecek? Özel sektör olmadan bir devletin yürüme şansı var mı? Almanya bu kadar güçlendiği halde orada BMW'yi, Mercedes’i devlet mi yapıyor? Özel sektör yapıyor değil mi? Demek ki özel sektör de bu ülkenin bir temel taşıdır. Özele karşı değiliz, özel de olsun ama mekanizmayı doğru yürütmek lazım" diye konuştu. Başka bir üretici, "Ben, her şeyi kendi çıkarlarına göre yaptıklarını düşünüyorum. Şu anda kuru çaya zam geldi. Niye bugün bu açıklamayı yaptı ki? Şu an da her yerde kuru çaya zam geldi. 3 lira, 5 lira, 10 lira zam geldi. Ne oldu; zengin gene zengin oldu. Niye 10 lira yapmadı ve daha sonra açıklamadı? Sadece parayı yatırdığında 10 lira olsaydı ya. Şimdi açıklama yaptın, her şeyde zam vardı zaten, kuru çaya da zam geldi. Çay da içmeyelim artık" dedi. “DÜNYADA KRİZ VAR” Ekonomik krize dikkat çeken bir yurttaş ise "Dünyada global bir kriz var. Türkiye de bunun karşılığını gördü. Ekstradan dolar fiyatı da şişmiş durumda. Vatandaşa 20 lira da desen mutlaka suçlamak isteyen suçlayacaktır. Biz, genel manada devletin de dengeleri koruması açısından yeterli buluyoruz. İleride daha iyi bir fiyat verileceğini düşünüyoruz" derken başka bir üretici, "Devlete her şey serbesttir. İsterse 6’ya alsın, isterse 5’e alsın. Özel sektörde aynı fiyata alsın, gayem budur" diye konuştu. Tufan Sahin adlı üretici, "Bugünkü durumda memnun değiliz. Devletin, verdiği fiyata demesi lazım özel sektöre; ‘Bundan aşağıya alıp vatandaşı ezme’. Böyle olmadıktan sonra bu çay para etmedi. İki ton çay satacaksın, bir ton gübre alacaksın şu an ki koşullarda. Sadece o değil, bir çuval hayvan yemi 400 lira olmuş, enflasyon çok yüksek" dedi. Bir başka üretici de "Çayın fiyatı çok iyi değil ama beklediğimizin üstünde verdi. Ben, 5 lira bekliyordum. Tayyip Erdoğan bilse ki bu milletten aynı oyu alacak, gene ‘5 lira’ diyecekti çaya. Oy alamayacağını bildiği için çaya fazla verdi. Tepkimiz olmayacak çünkü özel sektöre tepki verecek bir üretici yok burada. Bu insanların hepsi gidip özel sektöre çayını verecek gene mecburi olarak" diye konuştu.