Haber: ESRA ALUS Kamera: SADIK KARAKULOĞLU Sonkar Turizm A.Ş. Yönetim Kurulu Üyesi Aykan Ceylan, İstiklal Caddesi’ndeki terör saldırısının turizme etkisiyle ilgili “Koreli turlar vardı, yakın tarihler değil ama aralık ve ocak ayına olan turlarda iptaller yaşandı. Umarım bir daha böyle üzücü olaylar olmaz. Olursa da turizm açısından etkilediğini söyleyebilirim. Avrupalı turistler ilk etkilenenlerden oluyor. Japonlar anında kesiyor. Avrupalılar da da azalma oluyor. Ancak Türkiye'yi bilen, çok yakın tanıyanların devamlılıkta karar verdiğini görüyoruz. Yoksa Avrupalı turistlerde de özellikle Fransa, İspanya, Almanya buralarda azalma olduğunu görüyoruz. Onların açığını, Bulgaristan ve Yunanistan'ın sınır turizmiyle kapattığını söyleyebiliriz. Orada da keskin bir düşüş var" dedi. Kültür ve Turizm Bakanı Ersoy, 28 Eylül’de yaptığı açıklamada, dünyadaki doğal gaz vesaire gibi krizler sebebiyle Türkiye'ye çok daha fazla turist geleceğini açıklamıştı. Bu açıklamadan kısa süre sonra 13 Kasım’da İstiklal Caddesi'nde 6 kişinin hayatını kaybetmesi ve 81 kişinin yaralanmasına neden olan terör saldırısı gerçekleşti. Saldırının rezervasyonlarına nasıl yansıdığını ve sektörün ekonomisini Sonkar Turizm AŞ Yönetim Kurulu Üyesi Aykan Ceylan ANKA Haber Ajansı’na anlattı. Turist sayısı artsa da gelirlerinin aynı paralelde artmadığını belirten Ceylan’ın değerlendirmesi şöyle: “GELEN TURİST SAYISI ARTSA DA GELİR ARTMADI: İlk 9 aya baktığımızda geçen yıla göre gelen turist sayısında yüzde 94’lük bir artış var. Geçen yıl yaklaşık 20 milyon 300 binlerde gelen turist varken şu an gelen turist sayısı 35 milyonu geçmiş durumda ama sağlanan gelir o oranda artmadı. Geçen yıl gelen turist günlük bin 28 dolar harcarken bugün baktığımızda bu rakam 889 dolarlara düştü. Yani yüzde 13,5’luk bir düşüş var. Geceleme fiyatları da geçen yıl 83 dolarken bu yıl da 90 dolara çıkmış durumda. Yani döviz bazında baktığınızda yüzde 8’lik bir artış olmuş. Dolayısıyla turist sayısı artış gösterse de gelir o aynı paralelde gitmiyor. PATLAMANIN ARDINDAN TUR İPTALLERİ OLDU: Bu patlamayla birlikte de bizim yaşadığımız şu; Koreli turlar vardı, yakın tarihler değil ama aralık ve ocak ayına olan turlarda iptaller yaşandı. Umarım bir daha böyle üzücü olaylar olmaz. Olursa da turizm açısından etkilediğini söyleyebilirim. Avrupalı turistler ilk etkilenenlerden oluyor. Japonlar anında kesiyor. Avrupalılar da da azalma oluyor. Ancak Türkiye'yi bilen, çok yakın tanıyanların devamlılıkta karar verdiğini görüyoruz. Yoksa Avrupalı turistlerde de özellikle Fransa, İspanya, Almanya buralarda azalma olduğunu görüyoruz. Onların açığını, Bulgaristan ve Yunanistan'ın sınır turizmiyle kapattığını söyleyebiliriz. Orada da keskin bir düşüş var. OTEL BAKIMI İÇİN VERİLEN TEKLİFLER DE FİYAT YÜZDE 150 ARTTI: Oteller, bütçe çalışmalarını 3 yıllık olarak düzenler. Bizim de bütçe çalışmalarımızın bu ayın sonunda da bitmesi lazım. Ancak ülkemizde enflasyon yüksek, kurlar anlık hesaplarda bile yanılmalara neden oluyor. Yani bu çerçevede doğru bir hesaplama yapmak da zor. 5 yıldızlı bir otel otomasyon olarak da güçlü olmak zorunda. Bunun için bakım teklifleri alıyoruz. Şu an, gelecek yıl için gelen bakım teklifleri yüzde 150 artmış durumda. ŞU AN ÖDEDİĞİM ELEKTRİK PARASI GEÇEN YILIN 5 KATI: Elektrik giderlerine bakıyorsunuz, yaklaşık olarak ayda 200 bin kilovat saate yakın bir elektrik tüketiyoruz. Bu tüketim için 2021 yılının aralık ayında yaklaşık olarak 235 bin lira ödüyorduk. Şu an ödediğim elektrik parası 1 milyon 403 bin lirayı buldu. Yani 5 katı arttı. FİYAT ARTIŞLARINI ODA FİYATLARINA YANSITAMIYORUZ: Bu artışları oda fiyatlarına yansıtıp çıkabilirsiniz diye düşünebilirsiniz. Ama maalesef yansıtamıyoruz. Çünkü; konaklamalar sadece turistlerden oluşmuyor. Ağırlığı da iç piyasadan geliyor. Dolayısıyla fiyatları giderler oranında arttıramıyorsunuz. Bu durumun ancak bu enflasyon düşerse düzelme şansı var. GELECEK YIL GECELİK KONAKLAMA FİYATININ 160 EUROYA ÇIKMASI LAZIM: Şu an için yüz euronun altında bir gecelik konaklama rakamı yok. Doluluk oranına, mevsime göre değişiyor. Gelecek yıl rakam gelir-gider dengesini sağlayabilmeniz için minimum 140 eurolara çıkması lazım. Bir de bunun üzerine birazcık da kendinizi geliştirmek için kar koyduğunuzda yüzde 60’ın altında bir artışın olmaması lazım. O da şu an 100 euro olan geceleme fiyatlarının gelecek yıl 160 eurolar civarına çıkarıyor. Biz 5 yıldızlı bir oteliz, bu fiyatlar Avrupa’da 3 yıldızlı ve sadece oda kahvaltı veren otellerin fiyatlarıdır. BU SEKTÖRDE KESİNLİKLE ASGARİ ÜCRETLE KİMSEYİ ÇALIŞTIRAMAYIZ: Personel maaşlarına baktığınızda maalesef onların kazandığı para hayatlarını idam ettirmekte yeterli değil. 5 bin 500 yüz lira gibi asgari ücret ile bu sektörde kesinlikle kimseyi çalıştıramayız. Çünkü; çalıştırdığımız insanlar kalifiye ve bulması zor insanlar. Dolayısıyla en az asgari ücretin yüzde 50 üzerinde bir maaş vermek durumundayız. Ona da brüt maaş olarak baktığınızda ve bu sene yapılması gereken artışı hesapladığınızda en az yüzde 100’lük artışa tekabül ediyor. Dolayısıyla gelecek yıl giderlerimizin inanılmaz derece artacağını öngörüyoruz. MAHALLE ARALARINDA ÜNİVERSİTELER VAR, AMA MAHALLE ARALARINDA MESLEK LİSELERİ YOK: Her sektörde olduğu gibi bu sektörde kalifiye elemana ihtiyaç var. Kesinlikle eğitim sisteminin değiştirilip yeniden meslek liselilerin ağırlıklı olduğu bir eğitim sistemine geçilmesi lazım. Kesinlikle yabancı dil eğitiminin İngilizce muhakkak halkımız tarafından konuşulabiliyor olması lazım. Eğitim sistemimizin insanlara meslek öğreten bir sistem üzerine dönmesi gerekiyor. Herkesin üniversite mezunu olmasına gerek yok. Mahalle aralarında üniversiteler var. Ama mahalle aralarında meslek liseleri yok. O nedenle ülkemizde akıllı ve kaliteli bir eğitim sistemine ihtiyaç var.” USTAOĞLU: İPTALLER YÜZDE 5 DÜZEYİNDE Türkiye Küçük Oteller Derneği Başkanı Erkan Ustaoğlu da terör saldırısının ardından bazı rezervasyon iptallerinin geldiğini söyledi. Ustaoğlu, “Yüzde olarak değerlendirirsek bu oran ancak yüzde 5 kadar. Türkiye’nin güvenli bir ülke olduğunu ziyaretçilere her fırsatta anlatmak en doğru yaklaşım” dedi.