DİLAN KUTLU Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ödeneceğini açıkladığı kuraklık desteklemeleri birçok çiftçinin hesabına yatırılmadı. Üreticiler, ekim sezonunu yeni borçlara girerek atlatmaya çalışıyor. Şanlıurfalı çiftçi Ferhat Demiryeri, “Kuraklık desteklemesi hiçbir şekilde verilmedi. Kooperatif borçlarımız, Ziraat Bankası’ndaki borçlarımıza hiçbir şekilde erteleme olmadı ve hepimizi icraya verdiler” dedi. Hilvan Ziraat Odası Başkanı Hikmet İpar ise desteklemelerin çiftçilerin nakit sıkıntısı çektiği ekim döneminde yatırılması gerektiğini belirterek, “Çiftçilerimizin icraya gitmiş borçları kesinlikle erteleme kapsamına alınmadı. Alınmadığı gibi ertelemeye giren çiftçilerimizin borçları yüzde 12,5 faiziyle ertelemeye tabi tutuldu” diye konuştu. Cumhurbaşkanı Erdoğan 4 Haziran 2021 tarihinde yaptığı bir konuşmasında, “Çiftçilerimizin Ziraat Bankası, Tarım Kredi Kooperatifi’ne olan borçlarını erteliyoruz. Kuraklık sigortasında TARSİM devlet desteğini önümüzdeki yıla özel yüzde 70’e, hasar ödeme oranını da yüzde 80’e çıkarıyoruz. Verim kayıplarına göre dekara yüz liraya kadar doğrudan ödeme yapacağız” demişti. Ancak ekim sezonu da geçmesine rağmen çiftçilere kuraklık destekleri hala ödenmedi. Desteklemelerden faydalanacak üreticilere getirilen ağır şartlar çiftçilerin belini büktü. Birçok çifti, bu şartları yerine getiremediği için desteklemeleri kullanamadı. Devlet destekli tarım sigortası poliçelerinin üretim ve hasar işlemlerinin yapılması için kurulan Tarım Sigortaları Havuzu'na (TARSİM) 200 milyon dönüm ekili araziden 20 milyon dönümü kayıtlı. ANKA Haber Ajansı’na konuşan Hilvan Ziraat Odası Başkanı Hikmet İpar, bu süreci şöyle aktardı: “Devlet tarafından çiftçilere alan bazlı, hasar oranına göre bir desteklemenin ödeneceği açıklanmıştı. Ancak bu açıklama şu ana kadar gerçekleşmiş değil. Çiftçilerimizin tam da ekim dönemine geldiği bir dönemde, çiftçilerimizin para sıkıntısı çektiği bir dönemde bu ödemenin şimdiye kadar yapılması gerekiyordu. Çiftçilerimiz, mazot ve gübre artışlarından çok fazla etkilenmektedir. Çiftçilerimizin tekrar tarlaya dönebilmesi için bu desteğe acil olarak ihtiyacı vardı ve bunun bir an önce ödenmesi gerekiyordu. Ancak şu ana kadar ödenmedi. Biz, bu ödemenin bir an önce yapılmasını devlet yetkililerinden bekliyoruz. “ŞARTLAR O KADAR AĞIR GELDİ Kİ ÇİFTÇİLERİMİZ BU ERTELEMEDEN FAYDALANAMAZ OLDU” Bununla birlikte çiftçilerimiz, son zamanlarda aşırı derecede bir borçlanmaya gitmiş, Ziraat Bankası ve Tarım Kredi’ye olan borçlarını ödeyemez duruma gelmiştir. Kuraklığa ilişkin bir açıklama yapıldı. Bu açıklamaya göre çiftçi borçlarının ertelenmesi gerekiyordu. Ancak erteleme kararı, karar açıklandıktan 2,5 ay sonra açıklandı. Açıklandıktan sonra şartlar o kadar ağır geldi ki çiftçilerimiz bu ertelemeden faydalanamaz oldu. "ERTELEMEYE GİREN BORÇLAR YÜKSEK FAİZLE ERTELEMEYE TABİ TUTULDU” Çiftçilerimizin yapılandırılmış kredi borçları, gecikmiş borçları, icraya gitmiş borçları kesinlikle bu kapsama alınmadı. Alınmadığı gibi, normal çiftçi borçları yüzde 8,5’tan kullandırılırken ertelemeye giren çiftçilerimizin borçları yüzde 12,5 gibi yüksek bir faizle ertelemeye tabi tutulacaktı. Bu şartları uygulayan çiftçilerimiz dahi bundan yine faydalanamadı. Çünkü bununla birlikte bir de TARSİM şartı arandı. Çiftçilerimizin, Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatifleri’nde ertelemeden faydalanabilmesi için maalesef ki bu şartların hepsini yerine getirmesi imkansız gibi bir şey. Bu nedenle bugün rahatlıkla şunu söyleyebiliriz. Maalesef Tarım Kredi Kooperatifleri’nde kesinlikle hiçbir çiftçimiz bu ertelemeden faydalanamadı. Tek beklentimiz, şu anda Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatifi borçlarımızın faizsiz en az üç yıl taksitle ertelenmesi gerekmektedir.” “KURAKLIK DESTEKLEMESİYLE EN AZINDAN TOHUM ALIRIZ DİYE BEKLEDİK. O DA OLMADI” Şanlıurfa’nın Hilvan ilçesinde çiftçilik yapan Ferhat Demiryeri ise söz verildiği halde kuraklık desteklerinin ödenmediğini, girdi maliyetlerinin altında ezildiklerini söyledi. Demiryeri, ANKA'ya şunları anlattı: “Şu anda bu tarla Türkiye’nin en verimli arazilerinden bir tanesi ama şu anda biz bu tarlaya hiçbir şey ekemiyoruz. Çünkü hiçbir destek verilmedi. Bize verilen hiçbir sözler yerine getirilmedi. Bu toprak böyle boş kalıyor. Kuraklık desteklemesi hiçbir şekilde verilmedi. Kooperatif borçlarımız, Ziraat Bankası’ndaki borçlarımıza hiçbir şekilde erteleme olmadı ve hepimizi icraya verdiler. Şu anda bütün çiftçiler genel olarak icralık. Gübre saatte bir zam yiyor. Mazot her gün zam yiyor. Kuraklık desteklemesiyle en azından tohum alırız diye bekledik. O da olmadı. Biz şu an tarlamızı boş bırakacağız. Hiçbir şekilde ekim yapmayacağız.”