Malatya İnşaat Mühendisleri Odası Başkan Yardımcısı ve İnönü Üniversitesi Öğretim Görevlisi Vehbi Aluçlu, Doğu Anadolu Fayında 7 ila 7,2 büyüklüğünde bir deprem beklediklerini ifade ederek, yapı stoku iyi olmayan Malatya’nın depreme karşı hazır hale getirilmesi gerektiğini söyledi. Malatya’nın üç tarafının faylarla çevrili olduğunu kaydeden Aluçlu, “Hekimhan’da 29 Haziran’daki deprem Malatya fayı üzerinde meydana geldi” dedi.
Malatya İnşaat Mühendisleri Odası Başkan Yardımcısı ve İnönü Üniversitesi Öğretim Görevlisi Vehbi Aluçlu, Doğu Anadolu Fayında 7 ila 7,2 büyüklüğünde bir deprem beklediklerini ifade ederek, yapı stoku iyi olmayan Malatya’nın depreme karşı hazır hale getirilmesi gerektiğini söyledi. Aluçlu, Malatya fayının Sürgü’den başlayarak, Doğanşehir, Akçadağ’ın yanından olmak üzere Yazıhan ve Hekimhan’dan sonra Tunceli’nin Ovacık fayıyla birleştiğini kaydetti.
"DEPREM AÇISINDAN HER ZAMAN RİSK ARZ EDİYOR"
Hekimhan’da meydana gelen 4,5 büyüklüğündeki depremin Malatya fayı üzerinde olduğunu ifade eden Aluçlu, "Bu deprem Malatya’nın batısında meydana geldi. Bizim daha büyük deprem beklediğimiz nokta Sincik, Çelikhan, Erkenek ve Gölbaşı hattı. Malatya’nın güneyinde Doğu Anadolu Fayı, batısında Malatya fayı, kuzeyinde ise Kuzey Anadolu Fayının ortasında bulunuyor. O nedenle bu bölge deprem açısından her zaman risk arz ediyor. Bu risk de büyük depremlere gebe" diye konuştu.
"7 İLA 7,2 BÜYÜKLÜĞÜNDE BİR DEPREM BEKLİYORUZ"
Aluçlu, Malatya fayının çok büyük bir deprem üretmesini beklemediklerini belirterek, "Maksimumu 6 ila 6,5 büyüklüğünde depremler orada olabilir. Oysa bizim güneyimizde bulunan Doğu Anadolu Fayında 7 ila 7,2 büyüklüğünde bir deprem bekliyoruz. Malatya’nın bu riski devam ediyor. Fayın nerede olduğunu ve kaç büyüklüğünde bir deprem üreteceğini biliyoruz. Bir tek depremin zamanını bilmiyoruz. Şu anki teknolojiyle depremin ne zaman olacağını bilemiyoruz" dedi.
"ŞU ANKİ YAPI STOKUMUZ KÖTÜ"
Malatya’nın her zaman deprem riskiyle karşı karşıya olduğunu dile getiren Aluçlu konuşmasını şöyle sürdürdü:
"Bizim yapı stokuyla ilgili sorunumuz çok. Eğer yapı stokuyla ilgili sorunu çözersek, bu depremler bize çok etki etmeyecek. Yani can kaybına, mal kaybına, Malatya’nın ekonomisine çok büyük bir zarar vermeyecek. Bu noktada dönüşümü depremden önce yapmalıyız. Depremden sonra ‘seferberlik’ adı altında yapılan çalışmaları deprem öncesinde yaparak, binalarımızı deprem öncesinde hazır hale getirirsek bizim sorunumuz kalmaz. Şu anki yapı stokumuz kötü. Hem kırsal bölge hem de şehrin merkezindeki yapı stokumuz çok sıkıntılı. Kırsaldaki yapı stoku kerpiçten, taşla çamurun birleştirilmesinden yapılıyor. Burada yüksek katkılı olmamasından kaynaklı risk biraz daha az ama Malatya merkezde 1970 ila 2000 yılları arasında yapılan yüksek katlı binalar, bitişik nizamla yapılmış şehrin ana arterlerinde binalar olası depremde vatandaşlarımız için çok büyük sıkıntı olacak. Bu durumu Malatya içinde büyük bir sıkıntı oluşturacak. Betonarme binalar 6,5 ve üzerindeki depremlerden etkilenirken, kırsal kesimde mühendislik hizmeti alınmadan yapılmış olan binalar ise daha küçük depremlerde büyük sorunlar yaşanmasına sebebiyet veriyor."
“KENTSEL DÖNÜŞÜMLE ADA BAZLI ÇÖZÜMLER ÜRETİLMELİ”
Aluçlu, kentsel dönüşüm projesinin bir an önce Malatya’ya kazandırılması gerektiğine dikkat çekerek şunları söyledi:
"Merkezden başlayarak çevreye doğru kenar semtlere kentsel dönüşümün gitmesi sağlanmalıdır. Oysa biz Şehit Fevzi’de bir çalışma başlattık. Orada tek katlı binalar var, insan nüfusu var. Turgut Özal’da 168, Şehit Fevzi’de ise 700 daire yaparak Malatya’yı depreme hazırlayamayız. Malatya’nın merkezindeki yapı stokundan başlamak zorundayız. Malatya’daki yapı stokunun envanterinin çıkarılması gerekiyor. Olası bir depreme dayanamayacak olan binaları kısa sürede boşaltmalıyız. Az dayanıklı olan binaları da kentsel dönüşüme sokmalıyız. Riski binaları bir an önce boşaltıp, bu binaların yıkılması gerekiyor. Daha sonra kentsel dönüşümde ada bazlı çözümlerle Malatya’yı muhtemel depreme hazırlamak durumundayız."
Yerel yöneticilerin kenti depreme hazırlama noktasında yapması gereken çalışmalar olduğunu ifade eden Aluçlu, “Yerel yöneticiler, Malatya’yı depreme hazırlamak için mutlaka kentsel dönüşümden yararlanmak durumundalar. Kentsel dönüşüm olmadan dönüşüm yapmak çok daha zor. Dönüşüm mülkiyet sahiplerine yaptırılırsa ada bazlı çözümler üretemeyiz" dedi.
