ŞEYMA PAŞAYİĞİT
TBMM Kadın İstihdamının Artırılması Alt Komisyonu’na sunum yapan Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) Program Yöneticisi Ebru Özberk Anlı, “Erkekler iş gücünde toplam 39, kadınlar 19 yıl kalıyor. Cinsiyete dayalı ücret açığı da yüzde 15, 6’yı buluyor” dedi. Özberk Anlı, literatürde ‘annelik cezalandırması’ olarak geçen kadınların anne olmadan önce ve sonra aldıkları ücret farkının ise eksi yüzde 19 olduğunu belirtti.
TBMM Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu (KEFEK) bünyesindeki ‘Kadın İstihdamının Arttırılması, Kadın Girişimciliğinin, Kooperatifçiliğinin Güçlendirilmesi ve Desteklenmesi Kapsamında Mevcut Sorunların Tespiti ve Çözüm Önerilerinin Belirlenmesi Alt Komisyonu’, bugün AKP Sakarya Milletvekili Çiğdem Erdoğan Atabek başkanlığında toplandı. Toplantıda, Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO), Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) ve Birleşmiş Milletler Kadın Birimi (UNWOMEN) temsilcileri sunum yaptı.
KADIN İŞ GÜCÜNDE 19, ERKEK 39 YIL KALIYOR
ILO Program Yöneticisi Ebru Özberk Anlı, Türkiye özelinde kadın istihdamı, çocuk işçiliği ve mülteciler olmak üzere üç ana başlıkta çalışma yaptıklarını aktardı. Yaptığı sunum içinde erkek istihdam oranının yüzde 63, kadın istihdam oranını yüzde 29 düzeyinde olduğu görüldü. Ebru Özberk Anlı, hem istihdam hem çalışma koşulları hem de toplam çalışma sürelerinde kadınların yaşadığı sıkıntıları şu sözlerle anlattı:
“İstihdamda çok ciddi bir açık var. Bu açık aslında pandemiyle birlikte çok daha fazla şiddetlendi. Bizim için en az bunun kadar önemli olan da kadınların çalışma koşulları. Türkiye’de kadınların en önemli sorununun kayıtsız, düzensizlik, sendikasızlık, düşük ücretli işler ve kariyerlerinde sınırlılık olduğunu görüyoruz. Kayıt dışılık çok yüksek. Kadınlar iş gücünde 19, erkekler 39 yıl kalıyor. Arada 20 yıllık bir açık var. Zamana bağlı ciddi bir istihdam kaybı var. Çalışmak isteyen ve hazır olan ancak 40-45 saatlik çalışma süresinde iş bulamayan kadınlar çok fazla. Kadın erkek bakış açılarına bağlı, yarı zamanlı, geçici, girip çıkıyorlar veya ara vermek zorunda kalıyorlar. İşin içinde kalma süreleri az.”
KADINLARA ÜCRETTE EKSİ 19’LUK ANNELİK CEZALANDIRMASI
Son yaptıkları çalışmaya göre cinsiyete dayalı ücret açığının oran olarak yüzde 15,6’yı bulduğunu belirten Ebru Özberk Anlı, İş Kanunu’nda buna karşı düzenleme olmasına rağmen kadınların eşit işe eşit ücret alamadığını kaydetti. Literatürde ‘annelik cezalandırması’ olarak bilinen ve kadınların anne olduktan sonra aldıkları ücret farkına dikkati çeken Özberk Anlı, “Anne olmadan önce aldıkları ücret ile anne olduktan sonra aldıkları ücret arasında eksi yüzde 19’luk fark olduğunu ortaya koyduk. Buradaki hesaplama bütün çalışanların ortalamasını alıyor” dedi.
Başkan Çiğdem Erdoğan Atabek’in “Bunu anneliğe nasıl bağlıyorsunuz” sorusuna Özberk Anlı, TÜİK verileri ile nüfus verilerini kullandıklarını belirterek, “Anneler iş gücünden ayrılmak zorunda ya da part time veya kayıt dışına yönelmek zorunda kalıyorlar” yanıtı verdi.
Komisyon Üyesi AKP Trabzon Milletvekili Bahar Ayvazoğlu’nun “Kamuyla özleştiremedim” sözlerine üzerine Özberk Anlı, bu durumun özel sektörde kamuya oranla üç katı olduğunu ancak verilerin içinde kamunun da dahil olduğunu belirtti.
