DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu, 2022 yılı asgari ücret önerilerinin net 5 bin 200 lira olduğunu açıklayarak, “Dört kişilik bir ailenin asgari geçim şartlarını belirleyen yoksulluk sınırının Kasım 2021 itibarıyla 10 bin 200 lirayı aştığını, Aralık 2021'de ve 2022 yılında daha da yükseleceğini dikkate alarak; bir hanede iki asgari ücretli çalışan olduğu varsayımı ile asgari ücretin yoksulluk sınırının yarısından az olmaması gerektiğini düşünüyoruz” dedi.
2022 yıl asgari ücret görüşmeleri önümüzdeki aralık ayında başlayacak. Masada işçi tarafını Türk- İş temsil edecek. Görüşmeler öncesinde DİSK ve Hak- İş ile Türk- İş bir araya geldi ve istişarede bulundular. DİSK, asgari ücret önerisini açıklayan ilk konfederasyon oldu.
DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu, Ankara’daki Genel- İş Sendikası Genel Merkezi’nde düzenlenen basın toplantısında 2022 yılı asgari ücretin net 5 bin 200 lira olması gerektiğini söyleyerek, asgari ücret üzerindeki vergi kesintilerine dikkat çekti.
2021 yılında bir asgari ücretlinin verileri ödemek için çalıştığı günü hesaplayan Çerkezoğlu, “Bir asgari ücretli yılın 122 günü vergi ve kesintiler için çalışmaktadır. Asgari ücretli için vergi ve kesintilerin toplama 750 liradan daha gazladır. Emekçiler tarafından ödenen dolaylı vergilerle baktığımızda net harcanabilir asgari ücretin oranı toplam kazandığımızın miktarı yüzde 60’larına düşmektedir. Bir asgari ücretli kazandığı 3 liranın 1 lirasını geri ödemektedir” diye konuştu.
“ULUSLARARASI STANDARTLARA AYKIRI DAVRANILIYOR”
Asgari ücretin işçinin ailesiyle geçinebileceği bir ücret olması gerektiğini vurgulayan Çerkezoğlu, “Türkiye’de asgari ücret yasadışı biçimde tek bir işçi üzerinden hesaplanmakta ve uluslararası standartlara aykırı davranılmaktadır” dedi.
Çerkezoğlu, taleplerini şöyle sıraladı:
“. Asgari ücret ülkemizde en düşük ücret değil ortalama ücret haline gelmiştir. Asgari ücret tespitinde bu gerçek dikkate alınmalıdır.
. Asgari ücret sadece işçinin kendisinin değil ailesinin de geçim şartları dikkate alınarak adil bir düzeyde saptanmalıdır.
. Asgari ücret baskılanmış ve güdümlü resmi enflasyona göre değil geçim şartlarına ve ekonomik büyümeye göre saptanmalıdır. Dar gelirlilerin gıda enflasyonu ile kişi başına ekonomik büyüme asgari ücret artışında esas alınmalıdır.
. Asgari ücret net ödenmelidir. Ücretlerin asgari ücret kadar kısmından vergi alınmamalı ve asgari ücretliye bütçeden sosyal güvenlik pirim desteği sağlanmalıdır.
“VERGİ DİLİMİ YÜZDE 10 OLMALI”
. Asgari ücret sonrası ücretlere uygulanacak vergi dilimi yüzde 10 olmalıdır. Vergi dilimlerine uygulanacak tarife enflasyon, ekonomik büyüme ve yeniden değerleme oranları dikkate alınarak saptanmalıdır.
. Asgari ücret artışında yoksulluk sınırı bir kriter olarak dikkate alınmalı ve hanede iki çalışan olması varsayımından hareketle asgari ücret yoksulluk sınırının yarısı civarında olmalıdır.
. Asgari ücret saptanırken bütün ücretlerde iyileşme sağlayacak vergi ve pirim desteği sağlanmalıdır.
. En düşük emekli aylığı asgari ücret düzeyinde olmalıdır.
“ASGARİ ÜCRETİN ALTINDA KALMAMALI”
. Diğer emek gelirlerindeki artışlar (ücretler, maaşlar, yevmiyeler ve emekli aylık ve gelirleri) asgari ücret artışının altında kalmamalıdır.
. Yasada yer alan teşmil mekanizması (toplu iş sözleşmelerinin sendikasız işyerlerine ve işçilere genişletilmesi) etkin biçimde uygulanmalıdır.
. Sendikalaşma ve toplu pazarlık önündeki engeller kaldırılmalı ve böylece Türkiye bir asgari ücretliler toplumu olmaktan çıkarılmalıdır.
. Ücretlerin asgari ücret kadar kısmı için bin lira tutarında vergi ve pirim indirimi sağlanmalıdır. Bu destek Hazine tarafından karşılanmalıdır. Böylece bütün çalışanların ücretlerinde bin lira iyileştirme mümkün olacaktır.
“YOKSULLUK SINIRININ YARISI KADAR”
. Gerek yoksulluk sınırı gerek gıda fiyatları artışı ve gerekse ekonomik büyüme dikkate alındığında 2022 yılında asgari ücreti en az net 5 bin 200 lira olmalıdır. Dört kişilik bir ailenin asgari geçim şartlarını belirleyen yoksulluk sınırının Kasım 2021 itibarıyla 10 bin 200 lirayı aştığını, Aralık 2021'de ve 2022 yılında daha da yükseleceğini dikkate alarak (bir hanede iki asgari ücretli çalışan olduğu varsayımı ile) asgari ücretin yoksulluk sınırının yarısından az olmaması gerektiğini düşünüyoruz. Bu nedenle 2022 yılı asgari ücreti 5 bin 200 lira olmalıdır.
. 2008 yılında çıkarılan 5510 sayılı Yasa'dan önce asgari ücretten düşük emekli aylığı söz konusu değildi. Günümüzde emekli aylıkları Hazine tarafından karşılanan farkla bin 500 liraya tamamlanmaktadır. Emekli aylıklarında alt sınır asgari ücret olmalıdır.
“RAKAM TELAFFUZU OLMADI”
Çerkezoğlu basının sorularını da yanıtladı. Türk-İş Başkanı Ergün Atalay ile yaptıkları görüşmeye ilişkin “Rakam telaffuzu olmadı” diye bilgi vererek, asgari ücretin vergi dışı kalması, uluslararası standartlara uygun biçimde işçinin ailesiyle birlikte ele alınması gibi konularda ortaklaştıklarını açıkladı.
“YAŞANAN GELİŞMELERE GÖRE GÜNCELLENEBİLİR”
Çerkezoğlu, açıkladıkları 5 bin 200 lira asgari ücretin 2022 yılında yaşanacak ekonomik gelişmelerde erimesi durumunda bu miktarın revize edilebileceğini ifade ederek, şunları söyledi:
“Geçen yıl DİSK olarak asgari ücret rakamımızı açıklamıştık. Hatırlarsanız bu içinden geçtiğimiz yıl için 2021 yılı için asgari ücret en az net 3 bin 800 lira olmalı demiştik. O dönem de DİSK yine olmayacak bir şey istiyor, bu kadar da olmaz ki diyenleri, daha yıl bitmedi, kasım ayının ortasındayız. Aralık ayı da var. 3 bin 800 rakamının bile ki en az saptadığımız rakamdı bu, geçinmek açısından yeterli olmadığı bir döneme girdik. Asgari ücret yaşanan güncel süreçle de güncellenebilir.”
Çerkezoğlu, gerektiğinde Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun yıl içerisinde de toplanabileceğini vurgulayarak, “Bunun önünde yasal bir engel yok. Yanılmıyorsam 2008 krizinde böyle bir düzenleme yapılmıştı” dedi.
