DİLAN KUTLU
Antalya ve Amasya’da seracılık yapan çiftçiler artan maliyetlerden dertli. Antalya’nın Demre ilçesinde seracılık yapan Mehmet Yıldırım, dönüm başına fide maliyetinin 9 bin lira civarında olduğunu belirterek, "Burası üç dönüm biber serası. 23 bin 500 lira fide parası verdik bu yıl. Sera naylonunun kilosu iki yıl önce 13 liraydı. Bir yıl sonra 19 lira oldu. Şu anda kilosu 45 lira. Demirin kilosu iki yıl önce 3 lira 60 kuruştu. Şu anda 13 lira. Gübrenin çuvalı 800-900 bandında. Bir yıl önce gübrenin çuvalı 300 liraydı. Gübre üç kat arttı" dedi.
Türkiye'deki örtü altı tarım alanlarının yüzde 39'u Antalya’da bulunuyor. Türkiye’de örtü altı sebze üretiminin yüzde 64’ü Antalya’da yapılıyor. Antalya’daki seracılar, artan maliyetler nedeniyle yaşadıkları sorunları ANKA Haber Ajansı’na anlattı.
"BU YIL 23 BİN 500 TL FİDE PARASI VERDİK"
Demre'de seracılık yapan Mehmet Yıldırım, “Bizim işimiz son yıllarda oldukça bozuldu” diye konuştu. Dönüm başına fide maliyetinin 9 bin TL civarında olduğunu söyleyen Yıldırım, seracılıktaki maliyet kalemlerini şöyle sıraladı:
“Burası üç dönüm biber serası. 23 bin 500 lira fide parası verdik bu yıl. Sera naylonunun kilosu iki yıl önce 13 liraydı. Bir yıl sonra 19 lira oldu. Şu anda kilosu 45 lira. Demirin kilosu (serada kullanılan demir çubuklar) iki yıl önce 3 lira 60 kuruştu. Şu anda 13 lira. Gübrenin çuvalı 800-900 bandında. Bir yıl önce gübrenin çuvalı 300 liraydı. Gübre üç kat arttı. Kömür, ithal kömür. Hani yerli, miliyiz ya. Kömürün bir yıl önce çuvalı 40 liraydı. Şimdi 100-110 lira bandında.”
"ANA SIKINTIMIZ TÜRKİYE'DE BİR TARIM POLİTİKASININ OLMAYIŞI"
Devletin seracılara destek vermediğini söyleyen Yıldırım, “Ana sıkıntımız Türkiye’de bir tarım politikasının olmaması, çiftçilerin desteklenmemesi, yerli tohumların çok fazla kullanılmaması, mazot fiyatlarının çok yükselmesi. Nakliye sorunu da bunun içerisine dahil oluyor. Elektrik fiyatlarının yükselmesi bizi de zorlayacak. Bizler, seralarımızı dinamo vasıtasıyla suluyoruz” dedi.
“BİZLER GEÇİMİNİ SERALARDAN SAĞLAYAN, KİRAYLA ÇALIŞAN İŞÇİLERİZ”
Kumluca’da seracılık yapan Musa Panuş ise “Yıllardır geçimimizi sağlamak için bu gibi seralarda işçilik, ortakçılık, kirayla çalışan işçileriz. Bu yıl kabak ekimine karar verdik. Her ne kadar pazar tezgahlarında 30-40 gibi fiyatlar olsa da biz, fazla fiyata toptan satamıyoruz. Şu an kabak 14 TL. Ancak biz 1 Ekim’de diktiğimiz için o tarihlerde 2-3 lira civarındaydı. Şimdi bu fiyatlar artmış olsa da bütün sera, örtü dahil hepsinin fiyatları üç kat arttığından dolayı gerekli kazancı sağlayamıyoruz” diye konuştu.
Musa Panuş, “Sezon başında 26 lira olan naylon örtünün kilosu şu anda 45 lira. Bir dönüm seranın maliyeti, fide dahil 30 bin TL civarındadır. Biz, zor şartlarda geçimini sürdüren çiftçileriz, bazılarımızın toprağı var. Çoğumuz da benim gibi ortak sera üretiminde çalışıyoruz. Bir iş gücümüzü ortaya koyuyoruz” dedi.
"SERA NAYLONUNUN İÇERİSİNDEKİ KAĞIT RULO 500 TL"
Seracılık faaliyetinin yürütüldüğü bir başka yer ise Amasya. Geçen ay yoğun kar yağışı nedeniyle Amasya’da birçok sera zarar görmüş, seraların naylonları yırtılmıştı.
Seracılık yapan Ömer Sarı da sera naylonunun içerisindeki kağıt rulonun 500 TL'yi bulduğunu, çiftçinin bu şekilde soyulduğunu belirterek şunları söyledi:
"16 top sera naylonu; her birinin içerisinde dokuzar kiloluk makara var. Naylonun fiyatı kaç liraysa bu içindeki rulo da aynı para. Bir tane rulo 8 milyar (bin) para tuttu. İçindeki şu ruloları 8 milyar (bin) para tuttu. Naylonun içerisindeki kazık için her biri 500 lira. Çiftçiyi bu şekilde soyuyorlar. Amasya’da seralar uçtu. Seraların uçması nedeniyle tonlarca naylon kullanılıyor. İki tondan beş tona kadar naylon kullanan çiftçilerimiz var. 40-50 top alanlar var. En küçük çiftçiye, atıktan yapılan kağıt makara için 4-5 bin lira para ödetiyorlar."
Sera ürünlerinin son fiyatları ortalama şöyle:
“Salkım domates 15-20 TL. Cherry domates 20 TL. Salatalık 15-20 TL. Patlıcan 20-25 TL. Kabak 20 TL. Biber çeşitleri 20-25 TL. Portakal 5-6 TL. Muz 10-13 TL. Elma 5-7 TL. Mandalina 8-10 TL. Maydanoz 2,5-3 TL. Tere, roka, dereotu 3-4 TL. Kıvırcık 5-7 TL. Patates 4-6 TL. Soğan 2-4 TL. Armut 8-10 TL. Ayva 5-8 TL.”
