HDP Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda; AKP’nin çıkardığı aflar yüzünden vergi ahlakının yok olduğunu belirterek, “Memlekette iki kuyruk var; biri lüks araba kuyruğu, biri de ekmek kuyruğu. Bu sizin düzenlemeniz lüks araba kuyruklarını uzatır, aynı zamanda ucuz ekmek kuyruklarını da uzatır. İnsanları vergi ahlaksızlığına itiyorsunuz. Maliye idaremizi tamamen boşa çıkarıyorsunuz. Zaten maliye idaresinin hiçbir etkinliği yok, bitirdiniz. Sizin çıkardığınız yasalar yüzünden vergi ahlakı yok oldu ülkede, zaten olmayan vergi ahlakını tamamen yok ettiniz” dedi. AKP’nin bazı kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına olan borçların yapılandırılarak ödenmesini içeren Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’nin görüşmeleri TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda devam ediyor. Teklifin tümü üzerine söz alan HDP Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan, şunları söyledi: “KAPİTALİST DÜZENDE YÜZDE 1 KAZANIR, TOPLUMUN YÜZDE 5’İ KAZANIR, GERİ KALANLAR KAYBEDER” “Kapitalist bir düzende adaletten bahsedemeyiz, kazananlar ve kaybedenler vardır. Kapitalist düzende yüzde 1 kazanır, toplumun yüzde 5’i kazanır, geri kalanlar kaybeder. Kapitalist düzenlerde dahi adaleti sağlamak için bir mekanizma vardır yani sosyal adaletin daha hâkim olduğu ülkelerde bir mekanizma vardır. Kazananlar ve kaybedenler arasındaki dengeyi sağlayacak mekanizma vergi mekanizmasıdır; çok kazanandan çok vergi alır, adaletli vergi alır, kazandığı kadar vergi alır ve sosyal politikalarla bunu yoksullara aktarır ve böylece adaleti sağlar. 2022 yılında patronların aldığı pay yüzde 40’tan yüzde 55’e yükselmiş, işçilerin aldığı pay 38’den 25’e düşmüş ve yine 2022 yılında patronların toplam servetten aldığı pay artmış. Çünkü gayrimenkul fiyatları arttı, borsa değerleri arttı, şirket değerleri arttı, şirketler kârlarına kâr kattılar, bankalar kârını yüzde 500 artırdı, şirketler kârını yüzde bin artırdı. Siz ne diyorsunuz? ‘Bir dakika; ey patronlar, sen vergini ödemedin ya, vergini finansman aracı olarak kullandın ya, ben sana bir de af getireyim. Enflasyon yüzde 150, yüzde 200’ken yüzde 0’la vergi yapılandırması getiriyorum’ diyorsunuz, sıfır sayılır, binde 9, peşin ödediğin takdirde binde 9. ‘Sıfıra yakın bir farkla gel arkadaş, vergini öde’ diyorsunuz. Kuzey Avrupa ülkelerine gidin, bir insan vergi kaçırmayı düşünemez bile çünkü bir vergi ahlakı vardır, bu birinci esastır. Yaratılması gereken vergi ahlakıdır. Yani ‘Zenginden, kazanandan vergilerimizi alıyoruz, sosyal politikalara yatırıyoruz’ denilerek bir şekilde vergi ahlakı oturmuştur, insanlar vergi kaçırmayı düşünmezler. Ama ikinci bir konu daha vardır: Demokratik ülkelerde, insanlar vergi idaresinden korkar bilir misiniz? Gidin Amerika'da, Allah'tan korkmuyorsa bile bir Amerikan vatandaşı IRS’ten korkar. Amerika'da inanan da vardır, inanmayan da vardır ama herkesin korktuğu bir kurum vardır; IRS, vergi mekanizması. Hiç kimse vergi kaçırmayı düşünemez çünkü IRS o vergi kaçıranı yakaladığında anasından emdiği sütü burnundan getirir. Avrupa’daki vergi mekanizmaları, insanlar o vergi mekanizmalarından korkar, sıkıysa vergi kaçırsın. “VERGİNİ ÖDEME ARKADAŞ, SIFIR FAİZLİ BİR KREDİ VAR SAYIN ELİTAŞ SIFIR FAİZLİ KREDİ VERİYOR” Her yıl vergi affı getiriyor, son on yılda 8 tane vergi affı getirmiş. Vergini ödeme arkadaş, sıfır faizli bir kredi var, Sayın Elitaş sıfır faizli kredi veriyor. Ödeme vergini, enflasyon bir yılda yüzde 100, yüzde 150 olsun, bir yıl sonra getir, aynı paranı ver. Sıfır faizli kredi, yüzde 30, yüzde 40 faizle kredi almana gerek yok. Bu mudur sağlayacağınız adalet? Şimdi, diyorsunuz ki ‘Biz af getiriyoruz, herkese af getiriyoruz, 2 bin lira da yurttaşlarımıza af getiriyoruz.’ Ağızlarına bir parmak bal çalıyorsunuz. Siz heybedeki turpun büyüğünü anlatmıyorsunuz. Yandaşlarınızın üst kurullara ödeyeceği milyarlarca liralık cezaları affettiğinizi anlatmıyorsunuz, yandaşlarınızın ödemediği milyarlarca liralık vergileri sıfır faizle ödeyeceklerini anlatmıyorsunuz. Bu getireceğiniz vergi affı yasası zaten yok olmuş vergi ahlakını daha da fazla yok edecek. Bu yaptığınız uygulamalarla dürüst olmaya çalışan mükellefleri dahi yoldan çıkarıyorsunuz. Dürüst kalmaya çalışan çok sayıda mükellef var, çoğunluğu da böyleydi onların ahlakını siz bozdunuz. Vergisini dürüst ödeyen yurttaşlarımızı ‘keriz’ durumuna düşürüyorsunuz. Sizin uygulamalarınızda her yıl bir vergi affı var. Dürüst yurttaşlarımızı yoldan çıkardınız ve getirdiğiniz yasayla da dürüst yurttaşlarımızı keriz durumuna düşürüp onları da yoldan çıkarıyorsunuz. 2016’da Maliye’ye 100 lira borcum var, bugünkü değeri TÜİK’in rakamlarına göre bile 700 lira. 2016’daki 100 lira bugün 700 lira eder. Sayın Elitaş ‘103 lira ver yeter’ diyor. “MEMLEKETTE İKİ KUYRUK VAR; BİRİ LÜKS ARABA KUYRUĞU, BİRİ DE EKMEK KUYRUĞU” Memlekette iki kuyruk var; biri lüks araba kuyruğu, biri de ekmek kuyruğu. Bu sizin düzenlemeniz lüks araba kuyruklarını uzatır, aynı zamanda ucuz ekmek kuyruklarını da uzatır. İnsanları vergi ahlaksızlığına itiyorsunuz. Maliye idaremizi tamamen boşa çıkarıyorsunuz. Zaten maliye idaresinin hiçbir etkinliği yok, bitirdiniz. Ben bürokratları suçlamıyorum bu anlamda, sizi suçluyorum; sizin çıkardığınız yasalar yüzünden vergi ahlakı yok oldu ülkede, zaten olmayan vergi ahlakını tamamen yok ettiniz.”