SİNAN TARTANOĞLU
Sayıştay, 2021 yılı sonunda yapılan düzenleme elektrik faturalarındaki TRT payının kaldırılmasının TRT’nin gelirlerini yüzde 25 oranında azaltacağını hesapladı. Mayıs 2022’de yapılan düzenleme ile cep telefonu ve bilgisayarda TRT bandrol ücretlerinin artırıldığına dikkat çekilen raporda; "Söz konusu değişiklikler Kurumun bandrol gelirlerinde önemli artışlara yol açacak niteliktedir” denildi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 8 Kasım 2021’de, Kabine toplantısının ardından yaptığı açıklamada; “Önümüzdeki dönemde elektrik faturalarındaki, burası da çok önemli altını özellikle çiziyorum, TRT payı ile Enerji Fonu kesintilerini de kaldırma kararı aldık” demişti. AKP milletvekillerinin hazırladığı, elektrik enerjisi satışı üzerinden alınan TRT payının kaldırılmasına ilişkin düzenleme, 16 Kasım 2021’de TBMM’ye sunuldu. Elektrik enerjisi satışı üzerinden alınan TRT payının kaldırılmasına ilişkin düzenleme 25 Aralık 2021’de Resmi Gazete’de yayınlandı ve yürürlüğe girdi.
Elektrik faturalarındaki TRT payının kaldırılması, Sayıştay’ın TRT’nin 2021 yılı hesapları üzerindeki raporuna da yansıdı.
Raporda; “Yıllar itibarıyla ele alındığında; genel olarak ana faaliyet gelirlerinin toplam gelirler içindeki payının yüzde 10-15 düzeylerinde olduğu, toplam gelirlerin yaklaşık yüzde 85-90 oranında ağırlıklı kısmının ise bandrol ücretleri ile elektrik enerjisi hasılat payından oluştuğu görülmüştür” denildi.
Faturalardaki TRT payının kaldırılmasının getireceği yükün hesaplandığı raporda, şu değerlendirmeler yapıldı:
“Elektrik enerjisi hasılat payının 2022 yılından itibaren uygulamadan kaldırılmış olması, kurumun kamusal katkı gelirlerinde yüzde 30, toplam gelirlerinde ise yaklaşık yüzde 25 oranında bir azalmanın meydana geleceğine işaret etmektedir.”
Raporda, Mayıs 2022’de TRT bandrol ücretlerinde yapılan artışa da dikkat çekildi. Mayıs 2022’de Resmi Gazete’de yayınlanan Cumhurbaşkanı Kararı ile TRT bandrol ücret oranları yeniden belirlenmişti. Cep telefonlarında yüzde 10 olan oran yüzde 12'ye, akıllı kol saatlerinde yüzde 8 olan oran yüzde 14'e, bilgisayar ve tablette ise yüzde 2 olan oran yüzde 4'e çıkarılmıştı.
Sayıştay denetçilerinin tespiti şöyle:
“Bununla birlikte 26.05.2022 tarihli ve 31847 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan 5610 sayılı Cumhurbaşkanı kararıyla, Kurum tarafından elektronik cihazlar üzerinden alınan bandrol ücretlerine ilişkin oranlarda çeşitli artışlar yapılmıştır. Söz konusu değişiklikler Kurumun bandrol gelirlerinde önemli artışlara yol açacak niteliktedir. Dolayısıyla Kurumun finansman yapısı ile ilgili olarak yapılacak değerlendirmeler ve ileriye yönelik finansal planlamalarda kamusal katkı gelirlerinde ortaya çıkabilen bu tür değişikliklerin göz önünde bulundurulması gerekmektedir. Bu durum, kamusal katkı gelirlerine olan bağımlılığın olabildiğince azaltılmasının ve kurumun öz gelirlerinin artırılmasının önemini ve gerekliliğini de açıkça ortaya koymaktadır.”
