EYT düzenlemesi haftaya Meclis’e gidiyor! 2,2 milyon emekli adayı dikkat! Yanlış bildirim emekliliğinizi geciktirebilir… Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) sorunu yeni yılın hemen öncesinde çözüme kavuşturuldu. Ancak EYT ile emekli olacak SGK’lı, Bağ-Kur’lu ve Emekli Sandığı kapsamında bulunan vatandaşların kafalarındaki soru işaretleri halen devam ediyor. Gelecek hafta Meclis’e sunulacağı tahmin edilen EYT düzenlemesinde erken emeklilik yolu arayanlar için yeni bir detay ortaya çıktı. Meslek kodları ve yıpranma payı erken emekliliğin kapısını açıyor. Emeklilikte Yaşa Takılanlar'a (EYT) ilişkin yasa teklifinin gelecek hafta Meclis'e sunulması bekleniyor. 2 milyon 250 bin kişiye emekli aylığı bağlanacak. Prim ve süre açısından eksiği olanlar da tamamlayarak sisteme dahil olacak. Başvuru öncesi, hatalı işe giriş tarihi, primlerin düzeltilmesi, eksik günlerin tamamlanması, yanlış meslek kodların kontrol edilmesi önem taşıyor. EYT’de bu tuzağa dikkat! 500 TL ile 5 bin TL arasında para istiyorlar! Çalışılan yıllar, çalışma süreleri emekli aylığı üzerinde etkili olacak. Kırkın üzerinde iş kolunda geçerli olan yıpranma payı (fiili hizmet süresi zammı), her bir çalışan için özel olarak oluşturulan meslek kodları da erken emeklilik kapısı açıyor. Yıpranma hakkı olan bir meslek sınıflandırmasındaki meslek kodunun doğru girilmesi gerekiyor. Yasa gereği tehlikeli ve ağır işte çalışanlara yıpranma hakkı veriliyor. Ağır bir meslekte çalışanların yıpranma payı ile erken emeklilikleri mümkün olabiliyor. EYT konusunda merak edilen bazı kritik soruların yanıtları şöyle: Fiili hizmet süresi zammının sigorta girişini öne çekme, emekli aylığını artırmada bir etkisi olur mu? Yıpranma payı fiili hizmetten sayılıyor. Bu kapsamda olan mesleklerde her yıla 90 gün ek fiili hizmet artışı eklenmesi durumunda bir yıl çalışan 15 ay çalışmış kabul ediliyor. Normalde emeklilikte esas olan 360 gün sayısına fiili hizmet artışıyla birlikte her yıl 60-180 gün arasında farklı oranlarda prim sayısı ekleniyor. Yıpranma hakkından 45'e yakın iş kolu faydalanabiliyor. Yıpranmaya tabi çalışması olup işe girişi geri çekilebilecek olan kişiler EYT kapsamına girebilir. Örneğin, basın sektöründe 212'li olarak 2000 öncesi çalışması olan bir kişi 8 Eylül tarihini bir ayla kaçırıyor. Bu durumda 2000 yılı öncesinde fiili hizmet zammıyla çalıştıysa yıpranma süresi başlangıcı geriye çekilebilir. Yaklaşık 1 ay geriye çekeceği için EYT'den yararlanabilir. Hatalı kodu nasıl düzeltebiliriz? Sigortalı işe giriş ekranında bulunan güncelleme butonu kullanılarak hatalı kod yerine doğru meslek kodu seçilerek güncelleme yapılabilir. Düzeltme yapıldıktan sonra, muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde doğru meslek kodunun yer alması gerekiyor. 1999'dan önce hizmette bulunan kamu çalışanının yıpranma payı emeklilik yaşından düşürülür mü? 8 Eylül 1999'dan önce hizmette bulunan bir kamu çalışanın yıpranma payının tamamı emeklilik süresinden düşüyor. Bu tarihten önce başlayan memurun yıpranma payının yarısı da emeklilik yaşından indiriliyor. Yıpranma payı hem emekli aylığını hem de ikramiyeleri olumlu yönde etkiliyor. İşçilerde de yıpranma payı ise eklenen prim gün sayısının yarısı kadar doldurulması gerekli olan yaştan düşürülür. İşçinin yıpranma payı kapsamında olan işlerde minimum 3600 gün çalışmış olması gerekiyor. Çalışanın başka bir meslek koduyla bildirimi hak kaybına yol açar mı? Çalışan gerçek prime esas kazancı, ücreti brütü üzerinden kuruma bildiriliyorsa normalde bir hak kaybına yol açmaz. Ancak, fiili hizmet süresi zammı (yıpranma payı) verilen işlerde çalışanlar için hak kaybına yol açar. Çünkü bu işlerde çalışan kişi gerçek ücreti üzerinden kuruma bildirilse dahi fiili hizmet süresi zammından yararlanacak meslek kodlarından bildirilmeyenler yıpranma payından yararlanamaz. EYT başvurusu için bir takvim aralığı olacak mı, yasa çıktıktan sonra borçlanma kapısı açık mı? Yasayla 8 Eylül 1999 ve öncesinde ilk defa sigortalı olan kişiler için gerekli olup yeni koşulların sağlandığı tarihte emekli aylığı başvurusunda bulunulabilecek. Bu şartların yasa çıkar çıkmaz sağlanması zorunlu değil. Bu koşullara ne zaman sahip olunursa çalışanlar o zaman EYT'den yararlanabilecek. Örneğin primi eksikse yasa çıktıktan sonra borçlanmaya gidilerek buradaki eksik kapatılarak başvurulabilir. İlk defa sigortalı olunan tarihi borçlanma dışında nasıl öne çekebilirim? Bu konuda borçlanma, ihya ve hizmet tespit davası olmak üzere üç seçenek söz konusu. Toptan ödeme ile primlerini SGK'dan alan veya Bağ-Kur borcunu ödemediği için silinen hizmetleri olan kişilerin bu primleri geri ödeyerek hizmetlerini canlandırarak yasadan yararlanması mümkün. Hizmet tespit davası da sigortasız çalıştırılan kişiler için dava yoluyla bu çalışmaların tespitini, girişin öne çekilmesini sağlayacak. ...................................................................... EYT NE ZAMAN MECLİS'E SUNULDU? Cumhuriyet'in 100. yılı olan 2023'ün ilk haftalarında Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) konusu çözüme kavuşturulacak. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın açıkladığı EYT düzenlemesini içeren kanun teklifinin, 9-13 Ocak tarihleri Meclis Başkanlığına sunulması bekleniyor. TBMM Plan ve Bütçe Komisyonundaki görüşmelerin ardından Genel Kurul süreci başlayacak teklifin, Ocak ayında yasalaştırılması öngörülüyor. EYT YASASI KİMLERİ KAPSAYACAK? 23 yıllık problemin çözümüne ilişkin teklif, 8 Eylül 1999'dan önce çalışmaya başlayanları kapsayacak. EYT YASASI NE ZAMAN YÜRÜRLÜĞE GİRECEK? Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, son olarak katıldığı bir televizyon programında "Süreç aşama aşama ilerleyecek. Meclis kararını verecek. Ocak ayı içinde Meclis'e ileteceğiz." dedi. Buna göre; düzenlemenin kısa sürede Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe girmesi bekleniyor. CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN CANLI YAYINDA AÇIKLADI Beştepe'de Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) konusundaki düzenleme için zirve yapıldı. Zirve sonrasında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan bir açıklamalarda bulundu. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın açıklamasında satır başları şu şekilde; "Aziz milletim, değerli basın mensupları sizleri en kalbi duygularımla, muhabbetle selamlıyorum. Bugün ülkemizin tüm tartışma alanlarını, milletimizin her kesimin beklentilerini çözmüş olarak 2023'e girme kararlılığımızın son örneği olan EYT ile ilgili düzenleme müjdesiyle huzurundayım. Kamuoyunda emeklilikte yaşa takılanlar yani EYT olarak bilinen düzenleme uzun süre kapsamlı çalışmanın ardından nihai halini almıştır. Ülkemizdeki sosyal güvenlik sistemini, sürdürülebilir, makul, adil seviyeye getirilmesi hususunda önemli reformlara imza atmış hükümetiz. Geçmiş yıllardaki gerçeklerden kopuk uygulamalar sebebiyle kamu bütçesine büyük yük bindiren sosyal güvenlik sistemini yönetilebilir hale getirmek için çok çalıştık, uğraştık. Elbette her reform, düzenleme beraberinde yeni tartışmaları da getirmiştir. Bunlardan biri de 1999 düzenlemesine göre emeklilikte yıl ve prim günü şartını doldurduğu halde yaş şartı sebebiyle beklemek zorunda kalan çalışanlarımızın talepleridir. Prensip olarak 20 veya 25 yıl çalışmış kişinin çalıştığı süreden çok daha uzun dönem emekli maaşı alabileceği sistemin sürdürebilir olmadığına inanıyoruz. Geçmiş yıllarda bunun acısı çok yaşanmıştır. Sistemin idamesine zarar vermeden ülke ekonomisi üzerine kaldıramayacak yükler bindireceği için uzun yıllar böyle bir düzenlemeye sıcak bakmadık 85 milyon hep birlikte ortak geleceğimizi düşündüğümüz için konuyu derinlemesine incelemeden, hesabını kitabını sağlamca yapmadan herhangi taahhüt altına girmek istemedik. Küresel krizin ülkemize etkileri sebebiyle sıkıntı yaşayan sabit gelirli vatandaşlarımızın yanlarında olduğumuzu yüksek oranlı asgari ücret, memur ve emekli maaşı artışıyla gösterdik, gösteriyoruz Küresel krizin ülkemize etkileri sebebiyle sıkıntı yaşayan sabit gelirli vatandaşlarımızın yanlarında olduğumuzu yüksek oranlı asgari ücret, memur ve emekli maaşı artışıyla gösterdik, gösteriyoruz. Asgari ücret rakamı da bu iradenin bir tezahürüdür. 1999 öncesi işe başlayan çalışanlarımızın emeklilik yaşı ile beklentilerini karşılayan adımın müjdesi ile kendilerine desteğimizi sergileme yoluna gidiyoruz Devlet için fedakarlık anlamına gelen düzenlemeyle birlikte sistemi her türlü tartışmadan arındırarak yerli yerine oturtmuş olacağımıza inanıyorum. Her konuda her zaman olduğu gibi bu düzenlemeyi milletimiz için yapıyor ve adıyoruz. Hatırlayacak olursak ülkemizde emekli olabilmek için üç şartı, prim ödeme gün sayısı, sigortalılık süresi ve yaşı tamamlamak gerekiyor. Yaptığımız düzenleme şartlardan ilk ikisini tamamlamış olup da sadece yaş sebebiyle emeklilik bekleyenleri kapsıyor .................................................................... Meclis ve Resmi Gazete süreçleri için EYT son dakika haberleri takip edilmeye devam ediyor. Konuyla ilgili en çok araştırılanlar arasında Emekli Sandığı, SSK, BAĞKUR emeklilik şartları, prim gün sayısı ve başvurusu yer alıyor. Başkan Erdoğan tarafından duyurulan müjdede detayları Bakan Bilgin aktarıyor. Peki, EYT ne zaman Meclis'e gelecek, hangi tarihte yasalaşacak, şartları neler? EYT şartları neler, kimleri kapsıyor soruları yaş şartının ortadan kalkmasıyla birlikte arama geçmişlerindeki yerini aldı. Bir an önce emekli maaşına kavuşmak isteyen vatadandaşlar emeklilik başvuru işlemlerini araştırıyor. Emeklilikte yaşa takılanlar yasası Meclis'te görüşülmesi ardından Resmi Gazetede yer alacak. Emekli Sandığı, SSK, BAĞKUR emeklilik şartları ve hesaplama yasa öncesi gündemde. Peki, EYT ne zaman Meclis'e gelecek, hangi tarihte yasalaşacak ve yürürlüğe girecek? İşte, EYT son dakika haberleri 2023… EYT YASASI İLE YAŞ SINIRI KALKTI! Başkan Erdoğan beklenen EYT açıklamasını yaptı: "Ülkemizde bildiğiniz gibi emekli olabilmek için prim ödeme gün sayısı, sigortalılık süresi ve yaşı tamamlamak gerekiyor. Yaptığımız düzenleme yaş bekleyenleri kapsıyor. EYT düzenlemesi ile herhangi bir yaş şartı olmayacak. Prim günü ve sigortalılık süresi tamam olan 2 milyon 250 bin vatandaş doğrudan emekli olabilecek. Mali çalışmaları da yaptık." EYT EMEKLİLİK ŞARTLARI NELER? 8 Eylül 1999 düzenlemesi öncesindeki şartlar emeklilik için yaş şartı olmaksızın uygulanacak. Bu tarihten önce sigorta girişi olanlar kapsamda olacak. Bu noktada prim gün sayısı, sigorta girişi ve sigortalılık süresi gibi konu başlıkları gündemde olacak. İşte, SSK, Emekli Sandığı ve Bağkur şartları... SSK için şartlar şöyle: 5.000 gün primi tamamlamak, Erkeklerde 25, kadınlarda 20 yıl sigortalılık süresini doldurmak Bağkur için şartlar şöyle: Erkeklerde 9.000 prim günü ve 25 yıl sigortalılık süresi Kadınlarda 7.200 prim günü ve 20 yıl sigortalılık süresi şartlarını sağlayan vatandaşlar emeklilik başvurularını yapacak. Aynı şartlar Emekli Sandığı için de geçerli sayılacak. EYT NE ZAMAN MECLİS'E GELECEK? Başkan Erdoğan tarafından açıklanan düzenleme ile ilgili Meclis takvimine bakıldığında Ocak ayı içerisinde yasanın görüşülmesi bekleniyordu. Son dakika haberine göre bu hafta sözleşmeliye kadro TBMM gündeminde olacak. Sonraki hafta EYT yasası masaya gelecek.