YUSUF EREN Siirt'teki sobacılar, şehre doğal gaz gelmesi ile azalan işlerinin, artan doğal gaz faturaları nedeniyle bu yıl yeniden canlanmaya başladığı söyledi. Sobacı Murat Göz, “Eskiden 400 TL gelen fatura, bu sene bin TL gelecek. Çok gariban insanlar var, onun altından çıkamıyor. Bazen gelip soruyorlar, işte ‘Biz doğal gazı bırakıp sobaya döneceğiz’. Çoğu müşteri gelip, ‘Ben bu faturaları ödeyemiyorum’ diyor. En azından diyor, ‘Bir ton odun alayım, onunla idare edebilirim” dedi. Artan fiyatlar nedeniyle vatandaşların bu yıl doğal gaz kullanamayacağını öne süren Siirtli sobacı Murat Göz, ANKA Haber Ajansı'na şunları söyledi: “ÇOĞU MÜŞTERİ GELİP ‘BEN BU FATURALARI ÖDEYEMİYORUM’ DİYOR” “57 yaşındayım, 15 yaşındayken bu işe başlamıştım hala devam ediyorum. Satışlar geçen senelere göre çok azalmış. Bundan 10-15 sene önce işlerimiz baya iyiydi. Ama doğal gazın Siirt’e gelmesiyle beraber işlerimiz baya kısalmış. Eskiden 5’er 6’şar TIR sobalar getiriyorduk, bu sene bir TIR bile getiremiyoruz. Sobaların fiyatları değişik değişik. Geçen senelere göre fiyatlar yüzde yüz artmış. Normal bir soba alıyorduk 550 TL’ye, şu anda fabrikada bin 100 TL olmuş. Kendi ürettiğimiz sobalar da var. Bunlar hep dışarıdan geliyorlar. Eskişehir’den Bursa’dan, Aydın’dan getiriyoruz. Soba fiyatları 150 TL’den başlıyor. Bir de banyo kazanları var, onlar da 250 TL civarında. Bakalım bu yıl faturalar nasıl olacak? Milletin çoğu sobaya dönmek istiyor. Eskiden 400 TL gelen fatura, bu sene bin TL gelecek. Çok gariban insanlar var, onun altından çıkamıyor. Bazen gelip soruyorlar, işte ‘Biz doğal gazı bırakıp sobaya döneceğiz’. Biz de bekliyoruz bu kışın nasıl geçeceğini. Çoğu müşteri gelip ‘Ben bu faturaları ödeyemiyorum’ diyor. Mesela eskiden 250 TL, çok çok 300 TL geliyordu, ama şu anda diyor ‘Ben bin TL’yi karşılayamıyorum’. En azından diyor, ‘Bir ton odun alayım, onunla idare edebilirim’. Mesela bir soba alırsa 250 TL’ye 3-4 ay idare edebilir onunla ama her ay bin TL fatura gelirse en az beş ay 5 bin TL ediyor. Çoğu insanlar işsizdir. Adam gidip bir ton odun alacak 500 TL, bir soba alacak 500 TL. Bin TL para. Ama her ay doğal gaza bin TL öderse 5 ay eder 5 bin TL, çok fark var arada.” "BU SENE UCUZ SOBALARA RAĞBET VAR" Siirt’te çocukluğundan bu yana soba üretip satan Kadir Göz ise şöyle konuştu: “Baba mesleğimizdir. Bu sene baya zorluk yaşadık, fiyatlarda bayağı artış var. Geçen seneye rağmen bayağı, yüzde yüz artış var soba fiyatlarında. Eskiden sobaları kendimiz üretiyorduk, şu an maliyeti bayağı pahalı olduğu için hazır getiriyoruz, daha ucuza geliyor. Bu sene pahalı olduğu için genelde ucuz sobalara rağbet var. Eskiden doğal gaz yokken, daha Siirt’e gelmemişken bayağı soba satılıyordu. Birkaç yıldan beri doğal gaz tam Siirt’e yerleşti, satışlarımız o kadar fazla olmuyor. Köylülerin hemen hemen yüzde 70-80’i şehirleşti. Eskiden sobalar genelde köylere hitap ediyordu, şu an şehre yerleştikleri için fazla soba satılmıyor. Köyden kente şehirleşme olduğu için soba satışlarımız da azaldı. Şu an doğal gazın fiyatı arttığı için artık sobalara meylediyorlar. Çünkü soba hem daha iyi ısıtıyor, doğal gaz mesela 300-400 TL yakmak yetmez bile, bir de ısınmıyor da. Sobanın ayrıcalığı tam ısıtmasıdır. Doğal gazda dereceyi yükseğe bırakması lazım ki biraz daha ısınsın. Müstakil evlerde genelde doğal gaz çektiği zaman bile ısınmıyor. Bugün mesela biri geldi, yine dedi ki ‘Doğal gaz çekmişim, 15-20 bin maliyeti var’. O fiyatı vermesine rağmen hala doğal gazda ısınmıyor. Dedi ki ‘Bu sene artık sobaya yöneliyorum’. Doğal gaz faturası yüksek geldiği için millet artık kendini sobaya yöneltti. Sobanın ısısı daha güzel bir de evin hepsini bir odada topluyor, ayrı bir güzellik de katıyor, bir sohbet oluşuyor orada.” “GEÇEN YIL 600 LİRA OLAN SOBA BU YIL 1.300 LİRA” Vatandaşın alım gücünün kalmadığını ve fakirleştiğini söyleyen soba satıcısı Ömer Sıtkı ise şöyle konuştu: “Sobalarda fahiş fiyatlar var, keyfine göre fiyatlar çıkıyor. Geçen sene 600 lira olan soba, bugün bin 300 TL olmuş. Milletin alım gücü kalmadı. Hep zam, zam, zam. Cumhurbaşkanı’nın buna bir el atması lazım. Artık eski sobalara dönüyorlar, teneke sobalara. 200-250-400 TL olanlara. Alım gücü kalmadı, kimse soba alamıyor. Bir soba alması için insanlar on defa çarşıyı dolaşıyor. Milletin alım gücü hiç kalmamış. Şu anda bir canlılık yok ama inşallah bekliyoruz, çünkü doğal gaza zam gelirse millet tekrar sobaya dönebilir. Çünkü milletin alım gücü kalmadı. Hiç kalmadı yani çok fakirleştik. Zengin, zengin oldu; fakir ise öldü.” GÖRÜNTÜ DÖKÜMÜ:* Murat Göz (Sobacı) * Kadir Göz (Sobacı) * Ömer Sıtkı (Sobacı)